Abstract:

Günümüz koşulları içerisinde teknolojik araç ve gereçlerin çoğalmasıyla insanlarda inaktif bir yaşama doğru geçiş görülmektedir. Bu yaşam tarzı, birçok hastalığın ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Fiziksel aktivite ile bu hastalıkların önüne geçilmesi, kas kuvvetinin ve dayanıklılığın arttırılması, obezitenin engellenmesi, kardiyovasküler hastalıkların, kronik ağrı ve bazı kanser türlerinin azaltılmasının mümkün olduğu söylenebilmektedir. Ancak, düzenli yapılan fiziksel aktivitenin olumlu etkileri olduğu gibi, olumsuz etkileri de vardır. Aşırı derecede kontrolsüz fiziksel aktivite yapmak egzersiz bağımlılığına neden olabilmektedir. Bu bilgiler ışığında bu araştırma, veteran sporcuların egzersiz bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi ve çeşitli değişkenlerce etkisinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma evrenini futbol spor branşında veteran düzeyde spor lisansına sahip sporcular oluşturmaktadır. Örneklem grubunu ise 2021-2022 futbol sezonunda faal olarak lisanslı olan, 35 yaş üstü 334 veteran sporcu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hausenblas ve Symons Downs (2002) tarafından geliştirilen, Yeltepe ve İkizler (2007) tarafından Türkçe uyarlaması gerçekleştirilen Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği (EBÖ-21) kullanılmıştır. Araştırma için Adıyaman Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Etik Kurulu’ndan 02/12/2021 tarihli 159 sayılı karar ile etik kurul izni alınmıştır. Araştırma sonucunda egzersiz bağımlılık düzeyi üç ana faktörle ilişkilendirilmiştir. Belirti göstermeyen grup toplam popülasyonun %54,49 (182)’sini oluşturmakta olup, bu popülasyonun %26,92 (49)’u Kadın, %73,07 (133)’ü erkek veteran sporculardan oluşmaktadır. Egzersiz bağımlılığı belirtisi gösteren (semptomatik) ve bağımlı grup araştırma grubunun %45,50’sini oluşturmaktadır. Sonuç olarak, araştırmaya katılan veteran sporcuların %6,29 (21)’inin egzersiz bağımlısı olduğu tespit edilmiştir.

Keywords: