Özet:

Bu çalışmamın temel sorun ve varsayımına göre, bir sosyo-psikolojik unsur olarak otizmi olan çocuğa sahip olma durumu çalışan ailelerin iş yaşamlarındaki bilişsel-duygusal-davranışsal süreçleri üzerinde karmaşık ya da olumsuz etkilere sahip olabilmektedir. Ancak bireylerin algılamakta olduğu sosyal destek düzeyi söz konusu olumsuz etkilerin derecesini hafifletebilmekte, algılanan yaşam kalitesini de olumlu yönde etkileyebilmektedir. Kesitsel ve tarama yöntemiyle yapılan araştırma ile bu varsayımı destekleyen bulguların elde edilmesi amaçlanmıştır. Böylece, araştırmanın amacı, 3-15 yaş arası otizmli çocuğa sahip çalışan bireylerin iş yaşamında algıladıkları sosyal destek ile umutsuzluk, psikolojik uyumsuzluk ve yaşam kalitesi düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırma İstanbul ili Avrupa yakası sınırları içerisindeki özel eğitim kurumlarından eğitim alan 3-15 yaş otizmli çocuğa sahip anne ve babaların katılımıyla gerçekleşmiştir. Yapılan istatistiksel analiz sonuçlarına göre, algılanan sosyal desteğin bireylerin algıladığı umutsuzluk ve psikolojik uyumsuzluk düzeyi üzerinde anlamlı ve negatif etkilerinin olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, algılanan sosyal desteğin bireylerin yaşam kalitesi algısı üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Söz konusu bulguların çalışmada öne sürülmüş olan önceki çalışma sonuçları ve kuramsal zemin ile uyumlu olduğu gözlenmiştir. Çalışmada ulaşılmış olan sonuçların genel değerlendirmeleri yapılarak, bireysel, örgüt ve toplumsal açısından önemi ve katkıları tartışılmıştır. Son olarak, bu çalışmadan elde edilen sonuçların toplumsal açıdan geliştirilip uygulanabilecek kamu politikaları ve sosyal politikalar açısından rolü irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: