Özet:

Bir kimse kendi malvarlığı üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Kural bu olmakla birlikte bazı durumlarda yasalar bu özgürlüğe sınırlamalar getirmektedir. Bunlardan biri de tasarruf özgürlüğünü sınırlayan saklı pay kavramıdır. Mirasbırakan saklı paylı mirasçılarının saklı paylarını ihlal etmemek kaydıyla malvarlığı üzerinde özgürce tasarrufta bulunabilir. Saklı paylı mirasçıların kimler olduğu ve saklı pay oranları Kanunda açıkça düzenlenmiştir. Dolayısıyla mirasbırakan sağlığında yapacağı fakat ölümünden sonra sonuç doğuracak tasarruflar bakımından bu oranlara dikkat etmelidir. Ancak Kanun öyle özel ve sınırlı sebepler hüküm altına almıştır ki bu sebeplerin varlığı halinde mirasbırakan saklı paylı mirasçılarını bu paylarından uzaklaştırma hakkına sahip olabilmektedir. Böylelikle mirasbırakan tasarruf edeceği oran da artmaktadır. Mirasbırakanın saklı paylı mirasçılarına karşı kullanabileceği iki farklı hüküm öngörülmüştür. Bunlardan biri, saklı paydan uzaklaştırma iken; diğeri saklı payın kısıtlanması olarak düzenlenmektedir. Saklı paydan uzaklaştırma sebepleri Alman Medeni Kanun’unda tek bir maddede hüküm altına alınmıştır. Hükümde kimlerin hangi sebeplerle saklı paydan uzaklaştırılacağı açıkça ifade edilmiştir. Bu Çalışmada, yapılan değişikliklere de değinilerek, Alman hukukunda saklı paydan uzaklaştırma kavramının neyi ifade ettiği, saklı paydan uzaklaştırma sebeplerinin neler olduğu hususları üzerinde ayrıntılı olarak durulacaktır. Ayrıca saklı paydan uzaklaştırmaya yönelik iradenin ortaya koyulacağı şekil ve nasıl bir içeriğe sahip olması gerektiği ele alınacaktır. Bununla birlikte, mirasbırakan öldüğünde uzaklaştırma sebebinin gerçekleştiği ve ilgili saklı paylı mirasçının saklı payından uzaklaştırılması hususunu ispat etmesi gereken kişi ya da kişilerin kimler olduğu hakkında bilgi verilecektir. Vurgulamak gerekir ki bu çalışma sadece Alman hukukundaki saklı pay düzenlemesi esas alınarak yapılmakta; dolayısıyla başta Türk hukuku olmak üzere diğer ülke hukuklarıyla herhangi bir karşılaştırma yolu tercih edilmemektedir. Bunun temel nedeni ise, saklı payın Alman hukukundaki niteliğidir.

Anahtar Kelimeler: