Görüntüleme
20
Selçuk Bey’in İslâm’ı kabulünden sonra onun oğul ve torunları Mâveraünnehir bölgesinde faaliyet göstermeye başlamışlardı. Zaman içerisinde Horasan’a geçen Selçuklular burada Gaznelilerle mücadele ettiler. Bu mücadele onlar için oldukça zorluydu ama kırılma noktası 1040 yılında yaşandı. Dandanakan Savaşı’ndan sonra bağımsız bir devlet hâline gelen Selçuklular kısa süre içerisinde geniş toprakları ele geçirdiler. Selçuklular devletleşme yolunda ilerlerken kendi öz geleneklerinden gelen yönetim anlayışlarını benimsemişlerdi. Eski Türk ananesi idare mekanizmasının temel unsurları arasındaki güçlü konumunu daima korudu. Tuğrul Bey gibi bazı hükümdarların merkezîleşme çabaları bu geleneklerle çatışmıştı ancak köklerden gelen anlayışlar değiştirilememişti. Devletin sınırlarının genişlemesiyle birlikte idari sistemde ve yönetim anlayışında bazı yenilikler ve değişimler meydana geldi. Selçukluların başarılı bir devlet olarak yükselmesinde benimsedikleri devlet modeli ve yönetim anlayışı etkiliydi. Ayrıca bu başarının oluşmasında yönetilenlerin gösterdiği itaat de önemliydi. İtaati temin eden temel etkenler ise iyi bir yönetim sistemiyle yakın ilişkiliydi. Hükümdarın nitelikleri ve devlet mekanizmasının ilerleyişi itaatin başlıca teminatçılarındandı. Selçuklu sultanları sosyal devlet anlayışını benimseyen ileri görüşlü hükümdarlardı ve bu nitelikleri kuruluşlarından itibaren henüz bir asır geçmeden kıtalararası bir devleti başarıyla yönetmelerine sebep olmuştu. Sultan Alp Arslan yahut oğlu Melikşah, devlet hazinelerini halkları için harcamaktan geri durmayan liderlerdi. Alp Arslan ülkesindeki fakirleri gözettiği gibi ilim talepkârlarını da geri çevirmiyordu. Selçuklu sultanlarının hâmilikleri toplumun itaatini artırdığı gibi başarılı bir devlet yönetimini de temin ediyordu. Bu çalışmada, Selçukluların devlet gelenekleri ve yönetim anlayışları temel özellikleri ile ele alınmaya çalışılmıştır. Büyük Selçukluların yönetim anlayışında zamanla meydana gelen değişimler ve bu değişimleri etkileyen kültürel etkenler değerlendirilmiştir. Ayrıca Büyük Selçuklu Devleti’ne itaat gösteren çeşitli unsurların bağlılıklarının altında yatan sebepler ile ortaya çıkan neticeleri yorumlayıp devlet anlayışıyla ilişkisini ortaya koyabilmek hedeflenmektedir.
After Seljuk Bey's conversion to Islam, his sons and grandsons began to operate in the region of Mâveraünnehir. In time, the Seljuks moved to Khorasan, where they struggled against the Ghaznavids. This struggle was quite difficult for them, but the breaking point occurred in 1040. The Seljuks, who became an independent state after the Battle of Dandanakan, captured large territories in a short time. While the Seljuks were on their way to statehood, they adopted their own traditions of administration. The old Turkish tradition always maintained its strong position among the basic elements of the administrative mechanism. The centralization efforts of some rulers, such as Tugrul Beg, clashed with these traditions, but the deep-rooted understandings could not be changed. With the expansion of the state's borders, some innovations and changes occurred in the administrative system and the understanding of administration. The Seljuks' rise as a successful state was influenced by the state model and administrative understanding they adopted. In addition, the obedience shown by the ruled was also important in the formation of this success. The main factors that ensured obedience were closely related to a good administrative system. The qualities of the ruler and the progress of the state mechanism were among the main guarantors of obedience. The Seljuk sultans were farsighted rulers who adopted a social state approach, and these qualities enabled them to successfully rule an intercontinental state less than a century after their foundation. Sultan Alp Arslan or his son Malik Shah were leaders who did not hesitate to spend state treasures for their people. Alp Arslan cared for the poor in his country and did not turn down those who sought knowledge. The patronage of the Seljuk sultans not only increased the obedience of the society but also ensured a successful state administration. In this study, the state traditions of the Seljuks and their understanding of administration have been tried to be discussed with their basic features. The changes that occurred in the Great Seljuks' understanding of administration over time and the cultural factors affecting these changes were evaluated. In addition, it is aimed to interpret the reasons underlying the loyalty of various elements that obeyed the Great Seljuk State and the results that emerged and to reveal the relationship with the understanding of the state.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
