Özet:

Bu çalışma Tayyib Sâlih’in “Kuzeye Göç Mevsimi” adlı romanında şehrin fezası konusunu ele almaktadır. Mezkûr romanda genel anlamıyla mekân kavramı, özel anlamıyla ise feza kavramı tartışılmıştır. Çalışmanın amacı; mekân, feza ve şehir kavramlarını anlamak ayrıca bu romanda şehre ait iç ve dış mekân tanımının ne anlama geldiğini açıklamaktır. Bununla birlikte çalışmada mekân ve diğer anlatı öğeleri (zaman ve karakterler) arasındaki mevcut ilişki analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma, üç kısımdan oluşmaktadır: Birinci kısım, romandaki mekân; ikincisi Kuzeye Göç Mevsimi romanında şehrin fezası; son olarak da romandaki şehrin fezasının unsurlarının zaman ve karakterlerle ilişkisidir. Bu çalışma, şehrin fezasının terim anlamından başlayarak, şu an delalet ettiği anlama ulaşıncaya kadar geçirdiği süreci kalitatif-analiz yöntemiyle açıklamayı hedeflemiştir. Çalışmanın sonuçlarına gelince; bunların en önemlisi iç mekâna (vatan) verilen önemin aynı şekilde dış mekâna (gurbet) da verilmesidir. Böylece mekânın, orada meskûn olan kişilere ait olduğu düşüncesini kanıtlamaya çalıştık. Yine bu romanda mekân ve karakterler arasındaki mücadelenin var olduğu açık ve nettir. Zaman olarak bu roman ele alındığında ise hikâyenin geçtiği zaman ve çatışmanın başlangıcını ele almak için sürekli olarak geçmişe gidildiği görülmektedir. Yazarın, mekân ile kadın arasında güçlü bir ilişki kurmayı ihmal etmediği görülmektedir. Çünkü bu ilişki birçok anlamları izah etmektedir. Bir yere kök salma ve vatana aidiyet, kadın ve mekanla özdeşleştirilir. Ya da bu özdeşleşme tam tersi bir zıtlık ve nefret gibi anlamlarla da ilişkilendirilir.

Anahtar Kelimeler: