Zengin bir içeriğe sahip olan Türk kültürü, bünyesinde bulunan unsurları ağırlıklı olarak sözlü gelenekle günümüze aktarmıştır. Türklerin yerleşik hayata geçişleri sonrasında kültürel aktarımda yavaş yavaş sözlü geleneğin etkisi zayıflamış ve yazılı geleneğin etkisi artmaya başlamıştır. Türk halk edebiyatı bünyesinde bu kültürün iç dinamikleriyle geliştirilen ve kendine özgü bir gelenek edebiyatı olarak vücuda getirilen Âşık edebiyatı, ozanlık geleneğinin bir devamı olarak hem bu edebiyatın belirgin vasıflarını hem de İslâmî unsurları bünyesinde harmanlayarak yeni bir formla karşımıza çıkmıştır. Geleneğin icracısı olan âşıklar, çevresindeki insanların bir sözcüsü olarak söyledikleri şiirlerde yaşadıkları toplumun kültürel unsurlarını sıklıkla dile getirmişlerdir. Dualar ve beddualar; bir toplumun sözlü geleneğinde önemli yer edinen, insan ilişkilerine yön veren, bazen geçmiş yaşantıların izlerini taşıyan bazen dinî unsurları bünyesinde barındıran sözlü gelenek ürünleridir. Günlük yaşantının ayrılmaz bir parçası olan bu sözler kalıp halinde söylenir ve inanç unsuru taşıdığı için söyleyen ve dinleyenin zihninde büyük etki bırakır. Toplumun sözcüsü olan âşıklar, söyledikleri şiirlerde sık sık bu kalıp sözlere başvurarak duygularını etkili ifade etme olanağı bulmuşlardır. Çalışmamızda 17,18 ve 19. yüzyıllarda yaşayan âşıkların şiirleri incelenerek kullandıkları dualar ve beddualar tespit edilmiştir. Bu kalıp sözlerde İslâm dininin ve eski Türk kültürünün izleri alkış-kargış ve dua-beddua bağlamında irdelenmiştir. Ayrıca âşıkların bunlara niçin temas ettikleri hakkında çıkarımlarda bulunulmuştur. Sonuçta zengin sözlü geleneğin Âşık edebiyatını yoğun olarak etkilediği, âşıkların kültürel belleklerinde yer alan unsurları şiirlerine aksettirerek kültürün geleceğe taşınmasında sanatlarını işlevsel olarak kullandıkları görülmüştür. Güzelleme türü şiirlerde duaların, taşlama türü şiirlerde ise bedduaların sıklıkla kullanıldığı tespit edilmiştir.
The Turkish culture, which has a rich content, has translated the elements in it mainly with verbal tradition to the present day. After the transition of the Turks to the settled life, the influence of the oral tradition in cultural translation has slowly weakened and the influence of the written tradition has begun to increase. In the Turkish folk literature, the Love literature developed with the inner dynamics of this culture and brought into the body as a traditional literature, as a continuation of the tradition of ozanism, has come to us with a new form by combining both the distinct qualities of this literature and the Islamic elements within it. The lovers, who are the executive of the tradition, have often expressed the cultural elements of the society they live in in the poems they say as a speaker of the people around them. Prayers and beddues are the oral tradition products that have an important place in a society’s oral tradition, which direct human relationships, which sometimes carry the traces of past experiences, and sometimes contain religious elements. These words, which are an integral part of everyday life, are said in a shape and have a great influence on the minds of the speaker and listener because it carries an element of faith. The lovers, who are the speaker of society, have often found the opportunity to express their feelings effectively in the poems they say by referring to these patterns and words. In our study, we have identified the prayers and prayers that lovers in the 17th, 18th and 19th centuries used to study the poems. In these words, the traces of Islam and ancient Turkish culture have been traced in the context of prayer and prayer. They also find out why the lovers contacted them. After all, it has been seen that the rich verbal tradition has influenced the literature of Love intensely, and that lovers use their art functionally in the movement of culture to the future by adding the elements in their cultural memories to their poems. It is found that in poems of the kind of beauty, prayer is often used, and in poems of the kind of stone, beddues are often used.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|