Özet:

Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD), Soysal-Savatlı Davasına ilişkin kararını 19 Şubat 2009 tarihinde vermiştir. ATAD, Türk vatandaşlarına uygulanan vizenin Türkiye-AT Ortaklık Anlaşması ve Katma Protokolün madde 41 I. fıkrasına aykırı olduğuna hükmetmiştir; buna göre, AB üyesi bir devlet, Katma Protokol’ün yürürlüğe girdiği tarihte, Protokol madde 41 I. fıkrası kapsamındaki Türk vatandaşlarına (hizmet sunmak veya almak veya iş kurmak amacıyla AB ülkelerine giden iş adamları, akademisyenler, avukatlar, sporcular, doktorlar, turistler, öğrenim ve tedavi amacı ile seyahat eden vb. Türk vatandaşları) vize uyguluyor ise, bunun şartlarını Mevcut Haklarda Kötüleştirme Yapılamayacağı Kuralı uyarınca ağırlaştıramayacaktır. ATAD’ın kararına göre, AB üyesi devletlerde Katma Protokol’ün yürürlüğe girdiği tarih, 1 Ocak 1973’ten başlamak üzere, her bir üye devlet için AB’ye üyelik tarihi olarak esas alınacaktır. Buna göre. Katma Protokol’ün Avrupa Birliği’ne üye devlette yürürlüğe girdiği tarihle mevcut olmayan vize uygulaması, 41. maddenin I. fıkra uyarınca "yeni bir kısıtlama" şeklinde tanımlanmıştır ve bu şekilde bir kısıtlama yapılmasının Mevcut Haklarda Kötüleştirme Yapılamayacağı Kuralı uyarınca yasak olduğu belirtilmiştir. Ancak, ATAD’ın Soysal-Savatlı Davasında verdiği karar, vizenin uygulanacağı ve uygulanmayacağı ülkeler açısından parçalı bir uygulama alanına neden olacaktır; bu durum Avrupa Birliği'nin bütünlük prensibine kanımızca aykırı olmaktadır. ATAD’m bu kararı uyarınca bir uygulama söz konusu olduğunda, Almanya -ATAD kararına göre- vize uygulamasını kaldırılırken, misal olarak Bulgaristan tüm Türk vatandaşlarına yönelik olarak bu uygulamayı devam ettirecektir.

Anahtar Kelimeler: