Abstract:

Üçüncü Sinema, dünyanın sömürgeleştirilmiş ülkelerinde 1950’lerden sonra görülmeye başlayan bir sinema akımıdır. Üçüncü sinema üçüncü dünya diye tarif edilen ülkelerdeki sinema biçimi olarak ortaya çıkmıştır. Üçüncü Sinema akımı, sermayeden bağımsız, gerçek hayat hikâyelerinin perdeye yansıdığı, üretim, gösterim ve dağıtım araçlarının serbestçe dolaşımda olduğu bir sinema üretimidir. Bu sinema pratiğinin temel amacı dünyanın herhangi bir yerindeki emperyalist, otokratik ve sömürücü yönetim biçimlerini eleştirmektir. Bu sebeple militan ve devrimci bir sinema pratiğidir. Bu çalışma ilk olarak Üçüncü Sinema akımının tarihsel gelişim aşamalarına bakmaktadır. Sonra Türkiye’nin yakın tarihinde bu akımın özelliklerini taşıyan ne tip sanatsal ve fikirsel üretimler gerçekleştirilmiş onu ele almakta; araştırma kısmında da akımın Türkiye’deki güncel yansımaları belgesel filmler özelinde eleştirel söylem analizi metodunu kullanarak değerlendirme konusu yapmaktadır. Söz konusu yönetmenlerin belgeselleri incelendiğinde Üçüncü Sinema akımının özelliklerini üretim-gösterim ve dağıtım noktasında taşıdığı tespit edilirken özellikle kent-taşra ayrımı, kentsel dönüşüm ve mülkiyet hakkı, insan ve kadın hakları, fırsat eşitsizliği ve azınlık hakları gibi konuları işledikleri görülmüştür.

Keywords: