Özet:

Hayatının her safhası dikkatle takip edilen yahut kayda geçirilen Hz. Peygamber dışında ikinci bir şahsiyet şu yeryüzünde bulunmamaktadır. Dolayısıyla ona nispet edilen her ne varsa; siyaset, sosyoloji, tıp, ahlâk, felsefe ve eğitim, tarih ve coğrafya vb. bilim dallarının konuları arasında kendisine yer bulmuştur.

Endülüslü çok yönlü âlim Ebû Ubeyd el-Bekrî’nin Muʿcem Me’staʿcem isimli eseri de bir coğrafya ansiklopedisi kabul edilmekle birlikte, onda da hadislere müracaat edildiği göze çarpmaktadır. Yalnız o, bir hadisçi titizliğiyle değil asıl mesleği olarak kabul edilebilecek coğrafyacı kimliği ile bu hadisleri eserinde tertib ve tanzim etmiştir.

Vefat ettiği tarih dikkate alınırsa, onun, artık hadislerin senedlerinin zikredilmeyerek eserlere kaydedildiği bir dönemde yaşadığı söylenebilir. Bu cihetle çalışmamızın temel hedefi, onun hadisleri ne şekilde eserine kaydettiğini tespit etmektir. Zira bunun, dönemsel anlamda o günün hadis kullanımına da ışık tutacağına inanıyoruz.

Anahtar Kelimeler: