Abstract:

Gelişmekte olan ülkelerde uzun süreli olarak devam eden ve ulusal kaynaklar ile finanse edilmesi giderek güçleşen yüksek cari açık problemi, ödemeler dengesi krizlerine yol açarak makro ekonomik istikrarsızlıkları artırmaktadır. Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı olarak değerlendirilen ve bazı dönemlerde sürdürülebilir olmaktan çıkan yüksek cari açık sorununun nasıl azaltılacağı konusu, kamuoyunda en çok tartışılan konuların başında yer almaktadır. 2008/2009 yıllarında patlak veren küresel borç krizinin reel ekonomik aktivite üzerinde bıraktığı negatif şoklarla mücadele etmek isteyen merkez bankalarının izlediği genişlemeci para politikaları, gelişmekte olan ülkelerde bankacılık sektörünün kredi hacminin genişlemesine ve buna bağlı olarak da ithalata dayalı bir büyüme yoluyla cari açık düzeylerinin hızla yükselmesine yol açmıştır. Çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisinde bankacılık sektörünün kredi genişlemesinin, cari işlemler dengesi üzerindeki etkilerini analiz etmektir. 2007:Q1 ve 2021:Q3 dönemlerini baz alan çalışmada öncelikle değişkenlerin durağanlığını kontrol etmek için ADF birim kök testi uygulanmıştır. Daha sonra değişkenler arasındaki uzun dönemli eşbütünleşmeyi ve dinamik etkileşimleri analiz etmek için otoregresif dağıtılmış gecikme (ARDL) yaklaşımı kullanılmıştır. Son olarak İlişkinin yönünün belirlenmesi amacı ile Toda Yamamoto nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki olduğunu, cari açık üzerindeki en büyük etkinin ise kalkınma ve yatırım kredilerinden kaynaklandığı göstermiştir. Nedensellik analizinden elde edilen sonuçlar ise cari açık ile katılım bankası kredileri ve kalkınma ve yatırım bankası kredileri arasında karşılıklı bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermiştir.

Keywords: