Abstract:

Sinema, teknolojik yenilikler kadar içinden çıktığı toplumun sosyo-ekonomik durumundan da etkilenmiştir. Bu etkiler çerçevesinde, sinema dilinde ve dolayısıyla sinemasal kodlarda değişimler meydana gelmiştir. Bu değişimler, doğrudan sinemanın anlatı yapısını etkilemiş ve ele aldığı olgu, olay, kavram ya da kişilere anlatıda farklı yer vermesine neden olmuştur. Özellikle popüler filmler, içinden çıktıkları toplumun teknolojik, sosyolojik ve ekonomik durumlarını göz önünde bulundurarak anlatı yapılarını şekillendirmiştir; çünkü temel kaygısı kâr elde etmek olan bu filmler, insanların ilgisini çekmek adına, çağın koşullarını yakından takip etmek durumundadır. İnsanların ilgisini çekecek her türlü şey, popüler filmler için büyük öneme sahiptir. Suç da bu yönüyle popüler filmlerin yoğun şekilde kullandığı temalardan biridir. Sinemanın ilk yıllarından beri suç, pek çok popüler filmde bir şekilde yer almıştır. Dahası, bu olguyu kendine ana tema edinen filmler, „suç filmleri‟ şeklinde kategorilendirilmiştir. Suç filmleri, sinemanın tarihsel süreçteki değişimine koşut şekilde, zamanla anlatı yapıları üzerinde değişimlere gitmiştir. Toplumun ihtiyaç duyduklarına göre şekillenen bu filmler, birbirinden farklı kültürel kodlara sahip olan toplumlarda, değişik anlatı yapılarıyla oluşturulmaktadır. Dolayısıyla Türk ve Amerikan popüler suç filmleri, birbirinden farklı estetik tavırlarla üretilmektedir. Bu üretim, aynı sinemasal kodlar kullanılarak oluşturulmuş olsa da, özellikle suçun bu kodlar aracılığıyla ele alınışında bazı farklılıklar gösterebilmektedir. İşte bu çalışmanın amacı, bu yönüyle popüler Türk ve Amerikan suç filmlerinin anlatı yapılarındaki farklılıkları ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla örnekleme dâhil edilen filmler, çalışmanın ortaya koymaya çalıştıklarına uygun şekilde oluşturulan özgün bir „anlatı modeli‟ çerçevesinde çözümlenmiştir. Böylece popüler Türk ve Amerikan sinemasında suçun nasıl bir estetik yapıyla ele alındığı yorumlanmıştır. 

Keywords: