Görüntüleme
41
İndirme
9
Kelâm ilminin apolojetik (savunmacı) karakterinin ön plana çıkmasında yabancı inanç ve kültürlerin önemli bir etkisi olmuştur. Zira kelâm ilminin teşekkül ettiği dönemde düalist inançlarla olan etkileşim, onların tehditleri karşısında kelâm bilginlerini tevhidi savunmaya sevk etmiştir. Kuran nâzil olmadan önce Arap yarımadasında egemen inanç putperestlikti. Bununla beraber Yahudilik, Hıristiyanlık ve Sabiîlik gibi farklı inanç ve kültürlerin havzası özelliklerini de taşımaktaydı. Kur’an’da birçok ayette, gerek birlikte yaşama tecrübesinden gerekse geçmişte bu toplumların peygamberleriyle olan ilişkilerinden genişçe bahsedilmektedir. Ancak Mecûsîler hakkında Kur’an’da sadece Hac suresi 17. ayette “Gerçekten, Mü’minler, Yahudiler, Sâbiîler, Hıristiyanlar, Mecûsiler ve Allah’a şirk koşanların Allah, kıyamet gününde aralarını ayıracaktır. Şüphesiz Allah, her şeye şahittir.” şeklinde diğer inançlarla birlikte geçmektedir. Çoğulu “mecûs” olan Mecûsî kavramının köken itibariyle Keldânî, Med, Aryan veya Süryaniceden Farsçaya geçtiğine dair farklı görüşler ileri sürülmüştür. Anlam itibariyle de “kulakları küçük adam”, “ateşe tapan” ve “din adamı sınıfı” gibi farklı anlamlara geldiğini savunanlar olmuştur. İslâmî kaynaklar bu inançtan Mecûsîlik olarak bahsederken, batılı kaynaklar Zerdüşt ismine izafeten Zoroastrianism veya bu inancın Tanrısı Ahura Mazda’dan hareketle Mazdeizm isimlerini kullanmışlardır. Yine Mecûsîlik inancı içerdiği ateş kültü nedeniyle “ateşperestlik” şeklinde de adlandırılmıştır. Mecûsîler, ateşi bir Tanrı olarak kabul etmezler. Onu kötülüğü temizleyen, tanrısal âlemin sembolü ve inançlarındaki unsurların en önemlisi olarak görürler. Tanrı tasavvuru açısından Mecûsîlik inancının karakteri hakkında, monoteist, düalist ve politeist gibi pek çok farklı görüş ve düşünceler bulunmaktadır. Mecûsî teoloji hakkında yapılan monoteist ve düalist tartışmaların yanı sıra ikisinin de pekâlâ mümkün olduğu düşüncesi ileri sürülmüştür. Mecûsî öğreti teolojik olarak kozmik bir düalite ortaya koyarken eskatolojik olarak monoteist bir yapı arz etmektedir. Çünkü kötülük Tanrısı Ehrimen’in dünyaya saldırmasıyla başlayan kozmik düalite, eskatoloji gereği zamanın sonunda Ehrimen ve yardımcılarının savaşı kaybedip hapsedilmesi ve Ahura Mazda’nın mutlak hâkimiyetiyle neticelenmektedir. Mecûsîlerin kutsal kitabı Avesta’yı oluşturan metinlerin kendi içerisinde bir bütünlük oluşturmayışı ve metinlerde kullanılan teolojik dilin tarihsel süreç içerisinde göstermiş olduğu değişimler Mecûsî teolojide Tanrı tasavvurundaki karmaşıklığın temel nedeni olarak değerlendirilmiştir. Mezhepler tarihi ve kelâm ilmine ait kaynaklarda Mecûsîlik düalist karakterli bir inanç olarak değerlendirilmiştir. Mecûsî halkla aynı sosyal yapı içerisinde yer alan İslam’ın ilk entelektüel aydınları olan Mu’tezilî kelamcılar, düalist teoloji karşısında tevhid akidesinin ilk savunucuları olmuştur. Bu bağlamda onlar, bir yandan Kur’an’ın teolojik eksenini ve ilkelerini aklî olarak belirlemeye çalışırken, diğer yandan da temelini kadim inançlardan ve kültürlerden alan düalist Tanrı tasavvuru ile bunun etrafında şekillenmiş olan evren ve insan anlayışlarını aklî ve naklî delillerle çürütme gayretine girmişlerdir. İslâm dışı inançlara karşı yapılan mücadelede Mu’tezilî ekol içinde Kâdî Abdülcebbâr önemli bir yere sahiptir. Mecûsîlerin Tanrısı Ahura Mazda, “Ahura” ve “Mazda” isimlerinden meydana gelen bileşik bir isimdir. Birinci isim “Ahura” Hint-İran kaynaklı olup “Rab, efendi, bey, beyefendi” anlamlara gelirken ikinci isim olan Mazda yalnızca İran menşeili olup “her şeyi bilen, hâkim, bilge” anlamlarda kullanılmaktadır. Ahura Mazda ilk ve sondur, eylemlerinden dolayı insanları yargılayacak olandır. O aynı zamanda bireyi ve bireyselliği, kavrayış gücünü, özgürlüğü de yaratandır ki insanlar iyilikle kötülük arasında bu özgür iradeyle bir seçim yapabilmektedirler. Mecûsîlerin iddialarına göre iyilik ve aydınlık Tanrısı Ahura Mazda’nın karşısında karanlığın ve şerrin yaratıcısı Ehrimen yer almaktadır. Kötülüğün yaratıcısı olan Ehrimen, Avesta metinlerinde Angra Mainyu ( Anro Mainyus) şeklinde geçmektedir. Angra Mainyu ismindeki birinci kelime “Angra”, “imha eden, öldüren, yıkan”, ikinci kelime olan “Mainyava, minavad, minoi” ise “ruh” anlamlarına gelmektedir.
In the appearance of the apologetic (defence) character of the Kelam science, foreign beliefs and cultures have had an important influence. For the time the word was established, the interaction with the dualist beliefs, against their threats, sent the word scientists to defend the Tevhidi. Before the Qur’an was revealed, the Arab Peninsula was a dominant religion. However, he was carrying the basement characteristics of different beliefs and cultures, such as Judaism, Christianity and Savianity. In many verses of the Qur’an, the experience of living together is needed to be widely mentioned in the relationships of these communities with the prophets in the past. The Qur’an is only the 17th verse of the Qur’an. Indeed, the believers, the Jews, the Savians, the Christians, the Moses, and those who share with Allah will be separated by Allah on the Day of Resurrection. God is a witness to all things.” It goes along with other beliefs. There are many kinds of people who have the right to do so, and there are many kinds of people who have the right to do so, and there are many kinds of people who have the right to do so, and there are many kinds of people who have the right to do so and there are many kinds of people who have the right to do so. In terms of meaning, there have been those who claim that "he ear comes in different meanings, such as "the little man", "the worshiper of the fire" and "the class of the religious man". While Islamic sources speak of this belief as Mecusism, Western sources have used the names of Zoroastrianism, which is called Zerdüşt, or the god of this belief Ahura Mazda. It is also called “the fire” because of the faith that contains the fire. The Moses do not accept the fire as a God. They see him as the symbol of the divine universe and the most important elements in his beliefs that cleanse the evil. There are many different opinions and opinions about the character of the Mecuish faith, such as monoteist, dualist and politeist. In addition to the monoteistic and dualist discussions on the theology of the Mecus, the idea that both of them are still possible has been promoted. The theological doctrine provides a monotheistic structure, while the theological doctrine provides a cosmic duality. For the cosmic duality, which begins with the attack of the god of evil Ehrimen on the world, is concluded by the end of time by eschatology by the loss of the war and the imprisonment of Ehrimen and his assistants and the absolute rule of Ahura Mazda. The fact that the texts that make up the Holy Book of the Moses, Avesta, do not create an integrity within themselves and the changes that the theological language used in the texts has shown in the historical process are considered the main reason for the complexity of the God's design in the Moses theology. In the history and literature of the Messiah, the Messiah is considered a dualist character of faith. The first intellectual lights of Islam, which are located in the same social structure with the Muslim people, were the first defenders of the Tevhid Akide against the dualist theology. In this context, they, on the one hand, have tried to determine the theological axis and principles of the Qur’an in a mindful way, and on the other hand, they have tried to destroy the dualist God’s image, which takes its foundation from ancient beliefs and cultures, and the understanding of the universe and of man, which is formed around it, with intellectual and transcendental evidence. In the struggle against the non-Islamic beliefs, the Mu'teziliy ekol has a significant place in the Kadî Abdülcebbâr. The God of the Moses, Ahura Mazda, is a composite name that comes from the names of "Ahura" and "Mazda". The first name “Ahura” comes from Indian-Iran and comes to the meaning of “Lord, Lord, Lord, Lord” while the second name “Mazda” is only from Iran and is used to the meaning of “knowing everything, judge, wise”. Ahura Mazda is the first and the last, who will judge people for his actions. It also creates the individual and individuality, the power of understanding, and the freedom that people can make a choice between good and evil with this free will. According to the claims of the Mecusites, Ehrimen, the creator of darkness and evil, is in front of the god of goodness and light, Ahura Mazda. Ehrimen, the creator of evil, passes in the texts of Avesta in the form of Angra Mainyu (Anro Mainyus). The first word in the name of Angra Mainyu comes to the meaning of "Angra", "who gives, kills, washes" and the second word, "Mainyava, minavad, minoi" means "spirit".
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
