Özet:

Çağdaş yaşamın gereksinimlerine göre standartlaştırılan ve şekillenen günümüz konutlarında kullanıma ve kullanıcıya yönelik temel unsurların dikkate alınmaması nedeniyle bazı sorunlar ortaya çıkmaktadır. Gelenekselden çağdaşa geçiş sürecinde, yeni yerleşim ve yaşam alanlarının geliştirilmesinde teknoloji ve şehirleşme baskıları ön plana çıkarak insan faktörü unutulmaktadır. Yeni konut uygulamalarındaki bu problemden hareketle çalışmada; ‘geleneksel konut kültürü ile yeni konut tasarımları arasındaki geçiş sürecinin kullanıcı tercihleri doğrultusunda ele alınmasının önemi’ ne dikkat çekmek istenmiştir. Bu süreç araştırmanın kapsamı gereği Somali özelinde ele alınmıştır. Konunun gelişmekte olan tüm diğer ülkeler için de önem arz ettiği düşünülmektedir. Makalede ilk olarak, Somali ve yerel halkın günlük yaşam alışkanlıkları, kültürel özellikleri ve geleneksel konut mimarisi hakkında bilgi aktarımı yapılmıştır. Geleneksel ve yeni konutlara ait plan ve fonksiyon şemaları görsel verilerle açıklanarak yorumlanmıştır. Çalışmanın ana kurgusunu oluşturan bölümde ise, Somalili kullanıcılarının geleneksel konutlardan yeni konutlara geçiş sürecine yönelik tercihleri anket çalışmaları ile değerlendirilmiştir. Sonuçta, gelecekteki Somali konutlarının planlama sürecine yönelik öneriler getirilmiştir. Çağdaş mekân tasarımcılarının farklı toplumlara göre değişkenlik gösteren kültürel katmanları okuyabilmesinin önemi; ekolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik bağlamında vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: