Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
12
İndirme
2
Hayat ağacı, Türk kültüründe geçmişten günümüze kadar önemli kültürel öğelerden biri olmuştur. İslamiyet öncesi inançlarda ve Türk mitolojisinde önemli anlamlar yüklenmiştir. Yeryüzü, gökyüzü ve yeraltı âlemini birbirine bağlayan hayat ağacı, şamanın ölen kişilerin ruhlarına göğe yükselirken bu yolda yoldaşlık yaptığı, doğacak çocukların ruhlarının dallarında konakladığı, şamanın gövdesinden doğduğu vb. pek çok mitsel hikâyenin odağındadır. Hayat ağacı İslamiyet’ten sonra da tuba ağacı, kutsal ağaç, cennet ağacı gibi adlar almış ve kutsal sayılmaya devam etmiştir.
Eski Türk adetlerinin yaşatılarak günümüze kadar korunmasını sağlayan Alevi kültüründe de ağacın özel bir yeri olduğu görülmektedir. Alevi inancına sahip olan Sivas-İmranlı Yöresi köylerindeki mezar taşlarında da Hayat Ağacı motifine yoğun bir şekilde rastlanmaktadır. Alan incelemesi ve literatür taraması teknikleriyle yapılan araştırmada, 18 adet köy mezarlığında eski Türk inançlarına ait pek çok simgenin yanı sıra hayat ağacı motifleri de tespit edilmiştir.
Türk sanatında hayat ağacı motifi, çağdaş Türk sanatı için de ilgi odağı olan konulardan biridir. Gelenekselden yola çıkarak çağdaş yorumlar ortaya koyan pek çok sanatçı, bu motifi farklı biçimlerde ele almıştır. Bu çalışmada, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Can Göknil, Aydın Ayan ve Mustafa Pilevneli'nin resimlerinde hayat ağacını nasıl ele aldıkları, yorumladıkları ve Türk sanatına yaptıkları katkı ortaya konulmaya çalışılmıştır.
İmranlı yöresi mezar taşları üzerinde yer alan birbirinden farklı ölçü ve biçimdeki hayat ağacı motifleri çağdaş sanat için kaynak olabilme, sanat eserleri oluşturulurken yeni fikirler sunma ve toplum için kültürel miras özelliği taşıması açısından önemlidir. Bunlar bilinmesi, korunması ve gelecek nesillere aktarılması gereken değerlerimizdendir.
The tree of life has been one of the important cultural elements in Turkish culture from the past to the present day. The pre-Islamic beliefs and the Turkish mythology have had significant significance. The tree of life which connects the earth, the sky and the subterranean world, the shaman makes friendship on this path while rising to the souls of the dead, where the children who are born dwell in the branches of the souls, where the shaman is born from the body, etc. A lot of myths are in the heart of the story. The tree of life, after Islamism, has also received names such as tube tree, sacred tree, paradise tree and continued to be considered sacred.
In the Alevi culture, which allows the ancient Turkish pieces to be preserved until today, it is also seen that the tree has a special place. In the tomb stones in the villages of Sivas-Imranlı Yöresi, which have the fire faith, the motivation of the Life Tree is also widely found. In the research with field examination and literary scan techniques, many symbols of ancient Turkish beliefs have been identified in 18 village tombs, as well as the motives of the life tree.
The motivation of the life tree in Turkish art is one of the topics that focuses on the interest of contemporary Turkish art. Many artists, who have presented contemporary comments from tradition, have addressed this motivation in different forms. In this study, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Can Göknil, Aydin Ayan and Mustafa Pilevneli's paintings have been attempted to show how they deal with, interpret and contribute to the Turkish art.
The life tree motives of different sizes and shapes located on the tomb stones of the Imranly area are important in terms of the ability to be a source for contemporary art, presenting new ideas while creating artworks and carrying the cultural heritage characteristic for the society. These are of our values to be known, protected and transmitted to future generations.
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
