İngilizler, 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması gereğince Maraş, Adana, Antep ve Urfa bölgelerini işgal etmişlerdi. İngiltere ile Fransa arasında 15 Eylül 1919’da imzalanan Suriye Antlaşmasıyla ise bu bölgelerin işgal hakkı Fransa’ya devredilmiştir. İstanbul’da kurulmuş olan Kilikyalılar Cemiyeti her ne kadar Fransız işgallerinin haksızlığını beyan edip halkı direnişe çağırsa da, halkı asıl harekete geçirecek olan güç Sivas Kongresi olmuştur. Yine Pozantı Kongresi de başta Adana olmak üzere güney bölgelerinin kurtuluş mücadelesinde önemli görevler üstlenmiştir. Adana’nın savunması sırasında gerek Adana halkının, gerek Kuva-yı Milliye kuvvetlerinin gayretleri olumlu sonuçlar vermiştir. Fransızlar, Türkiye ile 20 Ekim 1921’de imzaladıkları Ankara Anlaşması gereğince askerlerini 5 Ocak 1922’de Adana’dan tahliye etmişlerdi. Dolayısıyla Fransızların Adana’yı tamamen boşalttıkları 5 Ocak günü her yıl Adana’nın kurtuluş günü olarak kutlanmıştır. Her yıl bir öncekinden daha ihtişamlı olmasına gayret edilen kutlamalar, İstanbul ve Ankara Halkevlerinde de yapılmıştır. Kutlamalar Adana’da görsel bir şölen oluşturmuş, ayrıca kutlamalar sayesinde şehre yapılan yatırım ve harcamalar şehrin modernleşmesine de katkı sağlamıştır. Adana’nın kurtuluşu bayramı kutlamalarını ele alan bu makale, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi belgeleri, Görüşler dergisi, Adana’nın yerel gazeteleri olan Türk Sözü, Yeni Adana, Seyhan gazeteleri ile Ulus, Akşam, Vakit, Tanin ve Son Posta gibi ulusal gazetelerin ulaşılabilen sayılarından yararlanılarak yazılmıştır.
The Armistice of Mudros was signed between the Ottoman Empire and the Allies of World War I on 30 October 1918. Thus, the British troops occupied Maras, Adana, Antep and Urfa based on the 7th article of the Mondros Armistice, afterwards they left the region to the French troops in accordance with Syrian Treaty they signed. Although the Cilician Society, which was established in Istanbul, declared the injustice of the French occupation and called upon the people to resist, the Sivas Congress was the main force that mobilized the people. The Pozantı Congress also played an important role in the liberation struggle of the southern regions, in particular Adana. During the defense of Adana, the efforts of both the people of Adana and the National Forces gave positive results. French troops withdrew from Adana on 5 January 1922 in accordance with Ankara Treaty they signed with Turkey on 20 October 1921. Thus, this date was celebrated as the independence day of Adana annually. The independence day of Adana, which was celebrated gloiously annually, also was celebrated in İstanbul and Ankara people’s houses. The celebrations created a visual feast in Adana and big investments made into Adana thanks to these celebrations. Thus, these investments contributed to the modernization of the city in time. This article has been prepared based on the documents of the Prime Ministry Republican Archives, from the available numbers of the local newspapers of Adana such as Türk Sözü, Yeni Adana, Seyhan and the national newspapers such as Ulus, Aksam, Vakit, Tanin and Son Posta.
Alan : Eğitim Bilimleri; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|