Kullanım Kılavuzu
Neden sadece 3 sonuç görüntüleyebiliyorum?
Sadece üye olan kurumların ağından bağlandığınız da tüm sonuçları görüntüleyebilirsiniz. Üye olmayan kurumlar için kurum yetkililerinin başvurması durumunda 1 aylık ücretsiz deneme sürümü açmaktayız.
Benim olmayan çok sonuç geliyor?
Birçok kaynakça da atıflar "Soyad, İ" olarak gösterildiği için özellikle Soyad ve isminin baş harfi aynı olan akademisyenlerin atıfları zaman zaman karışabilmektedir. Bu sorun tüm dünyadaki atıf dizinlerinin sıkça karşılaştığı bir sorundur.
Sadece ilgili makaleme yapılan atıfları nasıl görebilirim?
Makalenizin ismini arattıktan sonra detaylar kısmına bastığınız anda seçtiğiniz makaleye yapılan atıfları görebilirsiniz.
 Görüntüleme 50
 İndirme 7
Muʽtezile ile Mürcie Arasında Bir Âlim: Muhammed B. Şebîb ve Kelâmî Görüşleri
2020
Dergi:  
Cumhuriyet İlahiyat Dergisi
Yazar:  
Özet:

Fikir ve düşünce özgürlüğünün en çok görüldüğü, bundan dolayı da mezhep içi ihtilafların en çok yaşandığı ekollerin başında Muʽtezile gelmektedir. Usûl-i hamse/beş ilke Muʽtezile’nin üzerinde uzlaştığı ana çerçeveyi teşkil etmekle birlikte, adalet ve el-menzile beyne’l-menzileteyn ilkeleri ile tabiat ve imamet meselelerinde mezhep içinde muhalif fikirler ortaya çıkmıştır. Nitekim ihtilaf edilen konularda Muʽtezilî âlimler birbirlerine çok sayıda reddiye yazmışlardır. Muʽtezile içinde muhalif düşünceye sahip olanlardan biri de hicri 2./8. yüzyılın sonları ile 3./9. yüzyılın ortaları arasında yaşamış olan Muhammed b. Şebîb el-Basrî’dir (öl. 3./9. yüzyılın ortaları). Muʽtezile’nin önde gelen âlimlerinden İbrâhim b. Seyyâr en-Nazzâm’ın (öl. 231/845) öğrencilerinden olan İbn Şebîb, önceleri Muʽtezilî iken el-menzile beyne’l-menzileteyn ilkesine muhalefet ederek bu konuda Mürciî yaklaşımı kabul etmiştir. Ancak o, ircâ fikrini kabul ettikten sonra da tevhîd ve adalet ilkelerinde Muʽtezile’ye bağlılığını sürdürmüştür. Basra’da kendisine ait bir kelâm meclisi ve halk nezdinde saygınlığı bulunan İbn Şebîb, döneminin dinî ve felsefî ekollerine vukufiyeti ile ön plana çıkan önemli bir âlimdir. Makâlât geleneğinde genellikle onun Mürciî fikirleri benimsemesi ön plana çıkarılmış, bunun dışında kendisine pek atıf yapılmamıştır. Ancak kelâm kaynakları titiz bir şekilde incelendiğinde onun eserleri ve görüşleriyle birçok kelâmcıyı etkilediği ve onlara birçok konuda kaynaklık ettiği anlaşılmaktadır. Bunun en önemli nedeni, onun çeşitli felsefî ve dinî akımlara karşı İslam inancını savunan ilk âlimlerden olmasıdır. Bu durum ona dinî ve felsefî akımlar konusunda geniş bir birikim sağlamıştır. Kendisinden yapılan nakiller dikkate alındığında bu birikimlerini makâlât türü bir eserde kayıt altına aldığı anlaşılmaktadır. İbn Şebîb’in dikkat çeken bir özelliği de onun Kitâbü’t-Tevhîd türü eser telif eden ilk âlimlerden olmasıdır. Mâturîdî’nin Kitâbü’t-Tevhîd adlı eserinde yaptığı alıntılar ve nakillerde, onun bu eserinin hem içerik hem de metodolojik etkilerini görmek mümkündür. Onu asıl farklı kılan yönü ise, Muʽtezilî ve Mürciî fikirleri aynı anda benimsemesi, büyük günah sahipleri ve vaîd konularında kendine özgü bir söylem geliştirebilmesidir. Muʽtezile gibi güçlü bir düşünce geleneği içinde yetişmesine rağmen mezhebine ve hocası Nazzâm’a muhalefet edebilmesi ve ayrıca ircâ doktrinini kabul etmesine rağmen farklı bir iman tanımı geliştirebilmesi onu özgün ve entelektüel bir şahsiyet olarak ön plana çıkarmaktadır. İman tanımındaki farklılığı ise tekfir konusunda daha mutedil bir yaklaşımı temsil etmesi bakımından önemlidir. Zira o, imanın tanımı ve tekfirin şartları ile ilgili Kur’an ve sünneti esas alarak kuşatıcı bir çerçeve çizmiş, bu şekilde Müslümanların birliğini muhafaza etmeye çalışmıştır. Kur’an ve sünnette açıkça yer almayan tartışmalı hususların inkârını ise tekfir sebebi olarak değerlendirmemiştir. İbn Şebîb, bu tavrıyla toplumsal barışın ve özgür düşüncenin temini hususunda önemli bir yaklaşım sergilemiştir. Bu makalede İbn Şebîb’in hayatı, ilmi kişiliği ve kelâmî görüşlerine ilişkin Muʽtezilî kaynaklar ve makâlat türü eserlerde yer alan tüm bilgiler bir araya getirilerek tahlil edilmiş; sonrasında bu verilere dayanarak onun kelâm düşüncesi yeniden inşa edilmeye çalışılmıştır. Buradan hareketle de, Müslüman düşünce tarihinde İbn Şebîb’i farklı ve özgün kılan hususlara ilişkin tespit ve değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

The Qur’an Says: “muhammad Is The One Who Gives Righteousness, and The One Who Gives Righteousness, and The One Who Gives Righteousness.
2020
Yazar:  
Özet:

The freedom of thought and the freedom of thought is the most widely seen, and therefore the religious conflicts are the most widely experienced. The five principles of Usûl-i hamse/the five principles form the main framework that the Mutezile agreed on, while the principles of justice and the el-menzile brain'l-menzileteyn and the matters of nature and imamet appeared opposite ideas in the religion. In fact, in the disputed subjects, the Muftezil allies have rejected each other. One of those who have an opposition thought is Hicri 2./8. The end of the 9th century. He was the one who lived between the midst of the century, Muhammad B. Sheib al-Basri. 3 / 9 in the middle of the century. Abraham was the leader of the world, and Abraham was the leader of the world. 231/845) Ibn Şebîb, a student, first accepted Mürci’s approach in this regard by opposing the principle of el-menzile beyne’l-menzileteyn while Mutezilî. But after he accepted his idea, he continued his devotion to Mutezile in the principles of Tevhîd and Justice. In the Basra, a word council of his own and the honor of the people, Ibn Şebîb is an important universe that comes to the forefront of the religious and philosophical ecologists of his time. In his tradition, he often took his Murshi’s ideas in front of the plan, but he was not much referred to. But when the word sources are thoroughly studied, it is clear that his works and opinions have influenced many wordmakers and source them in many matters. The most important reason for this is that it is among the first allies to defend Islam against various philosophical and religious flows. This has given him a wide accumulation of religious and philosophical currents. When it comes to the fact that he has been able to do so, it is clear that he has been able to do so in the form of a record. It is the first thing that I have seen in the Qur’an, and the first thing that I have seen in the Qur’an is the first thing that I have seen in the Qur’an. It is possible to see both the contents and the methodological effects of this work in the quotes and translations of the Book of Revelation (Tevhîd). The main aspect that makes it different is that it is able to adopt the Muftesili and Murshi ideas at the same time, to develop a unique speech on the topics of the great sinners and the promises. Although he grows up in a strong thinking tradition like Mutezile, his ability to oppose his religion and his teacher Nazzâm, and his ability to develop a different definition of faith, despite accepting the doctrine of ircâ, leads him to the forefront as an original and intellectual personality. The difference in the definition of faith is important in terms of representing a more mutual approach to the faithful. For he designed a circular framework based on the definition of faith and the conditions of the Qur’an and the Sunnah, thus he sought to preserve the unity of Muslims. The Qur’an and the Qur’an are not clearly revealed, but are not clearly revealed. Ibn Shebib has shown an important approach with this attitude to the provision of social peace and freedom of thought. In this article, the knowledge of the life of Ibn Shebib, the knowledge of his personality and his vocational views, and all the information contained in the works of the type of makalah was analyzed and then, on the basis of these data, his vocational thought was tried to be rebuilt. From here, the movement has also been identified and evaluated in the history of Muslim thinking that makes Ibn Şebîb different and original aspects.

Anahtar Kelimeler:

Atıf Yapanlar
Bilgi: Bu yayına herhangi bir atıf yapılmamıştır.
Benzer Makaleler










Cumhuriyet İlahiyat Dergisi

Alan :   İlahiyat

Dergi Türü :   Uluslararası

Metrikler
Makale : 1.205
Atıf : 2.516
© 2015-2024 Sobiad Atıf Dizini