Özet:

Eğitim, her toplumun gelişmesinde ve ilerlemesinde önemli bir faktördür. Ancak göçmenler için eğitim, birçok sorunla karşılaşılan önemli bir konudur. Göç eden insanların kentsel uyum sorunu yaşamalarında eğitim seviyesinin düşüklüğü büyük bir rol oynamaktadır. Göçmenler, göç ettikleri ülkenin dilini ve kültürünü öğrenmekte zorlanabilmektedirler. Ayrıca göçmen çocuklarının okula gitmesi, öğrenim hayatlarını sürdürebilmeleri de göçmenler için zorluklarla dolu bir süreç olmaktadır. Göçmenlerin eğitimde en çok yaşadığı sorunlar dil bariyeri, kültür farklılıkları, önyargılar ve finansal zorluklardır. Göç edenler, varış ülkelerinin dilini genelde bilmedikleri eğitim sistemi içinde başarısızlık ve uyum sorunlarına neden olabilmektedir. Kültür farklılıkları da göçmenlerin eğitim sürecinde karşılaştığı diğer bir sorundur. Göçmenlerin yeni ülkenin kültürüne uyum sağlaması ve kendilerini buna adapte etmeleri gerekmektedir. Bu süreç, özellikle farklı kültürler arasındaki çatışmalara sebebiyet vermektedir. Bu çalışmada Afgan göçmenlerin en fazla göç ettiği ülkelerdeki şehirlerden olan Van ve Meşhed şehirlerinde göçmenlerin kentsel uyum süreçlerinde eğitime erişimleri noktasında karşılaştıkları problemler karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmamızda her iki kentteki ilköğretim ve lise öğrencilerinin okul ve eğitim süreçlerinde karşılaştıkları eğitim ve uyum problemleri, ilgili sorular çerçevesinde elde edilen veriler ışığında detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Tez çalışmamızda yaş sınırı olduğundan 17 yaş altı çocukların eğitim sorunları ailelerle yapılan derinlemesine görüşmeler çerçevesinde elde edilmiştir. 17 ve üstü öğrencilerle bizzat görüşülmüştür. Göçmenlerin özellikle sosyal ve kültürel olarak karşılaştıkları problemleri eğitimde de (özellikle Meşhed Kentinde) fazlasıyla yaşadıkları görülmüştür. Ayrıca yine finansal ve dil sorunu da eğitim konusunda karşılaşılan en önemli problemler olarak karşımıza çıkmıştır. Önyargılar ve ayrımcılık da göçmenlerin eğitimde karşılaştığı sorunlar arasındadır. Bu durum, okulda sosyal izolasyona ve dışlanmaya neden olabilmektedir.

Anahtar Kelimeler: