Abstract:

1500-01 yılında doğup III. Murad devrinin (1574-1595) ortalarında vefat eden Garâmî, klasik Türk şiirinin ilgi çekici şairleri arasındadır. Bir saz icat edecek kadar musiki bilgisine sahip olduğu, tambur çaldığı, remil ilmine vâkıf olduğu, altmış yaşından sonra seyitlik iddia ettiği dikkate alındığında onun çok yönlü bir şahsiyete sahip olduğu ortaya çıkacaktır. Rumeli’de Karaferye’de yetişen şairin Dîvân’ı vardır. Çoğu gazel olmak üzere Dîvân’ında 1700’ü aşkın şiir bulunmaktadır. Karaferye Şehrengizi ise henüz ele geçmiş değildir. Şairin Tezkiretü’ş-Şu‘arâ ismini verdiği şairnamesi ise müstakil bir eser olmayıp Dîvân’ın içinde yer alan ve 241 şairin mahlasını daha ziyade kelime manalarını kullanarak zikrettiği gazellerden ibarettir. Garâmî öteki şiirlerinde 4’ü İranlı şair, 17’si Türk şairi olmak üzere 21 şairi zikretmiştir. Bunlar Câmî, Firdevsî (Tûsî), Kemâl-i Hocendî ve Selmân-ı Sâvecî ile Âhî, Ahmed (Paşa), Atâ-yı Üskübî, Bâkî, Cem Sultan, Hâverî, Hayâlî, İshâk, Kandî, Muhibbî, Nebâtî, Necâtî, Nevâyî, Şem‘î, Şeyhî, Yahyâ, Zâtî’den ibarettir. Şairnamesi hesaba katılmasa bile Garâmî’nin pek çok şaire şiirinde yer veren bir edip olduğu ortaya çıkmaktadır. Ancak temas edilen şairlere dair verdiği bilgiler son derece sınırlıdır. İranlı şairleri kendine örnek aldığını belirtmiştir. Türk şairlerden Âhî ve İshâk’ı ilim ve şiir sahasında hocaları olarak zikreder, Şem‘î’nin dostu olduğunu belirtirken en çok Bâkî hakkında bilgi verdiği görülmektedir. Bir gazeli dolayısıyla Bâkî’nin bir ara eski itibarını yitirmesi bunların başında gelmektedir. Yahyâ Bey’i ise “Şapka” sıfatıyla birlikte anmıştır.

Keywords: