Özet:

Bu çalışmanın amacı, Türkçe anadili altyapısına sahip İngilizce konuşucularının sözlü dil üretimlerini anlamak üzere dinleyiciler tarafından sarf edilen çabayı, yani anlama çabası olgusunu araştırmaktır. Bu kapsamda, Türkiye’de bulunan iki devlet üniversitesinin İngilizce Öğretmenliği programlarında öğrenim gören 16 öğretmen adayından, sesli okuma, fotoğraf betimleme ve duruma uygun ifade geliştirme görevleri yardımıyla konuşma örnekleri alınmıştır. Söz konusu kayıtlar daha sonra, farklı birinci dil artalanlarına sahip 7 İngilizce konuşucusuna, dokuzlu likert tipte bir ölçek yardımıyla sunulmuş, kendilerinden her bir göreve ait ses kaydını anlamakta yaşadıkları kolaylık veya güçlüğü bu ölçek üzerinde belirtmeleri istenmiştir. Dinleyiciler ayrıca, her bir kaydı anlamalarını kolaylaştıran veya zorlaştıran unsurları da yazılı olarak ifade etmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre dinleyicilerin, Türk İngilizce konuşucularını anlamada dikkate değer bir zorluk yaşadıkları görülmüştür. Dinleyicilerin sözlü dil içeriğini anlamalarını kolaylaştıran veya zorlaştıran unsurlarla ilişkili olarak ise 5 ana tema ortaya çıkmıştır. Ana temalar konuşmayı anlama, konuşma hızı ve akıcılık, yabancı aksan, kötü veya hatalı sesletim ve sesletim hataları olarak belirlenmiştir. Sesletim hataları ana temasının altında ise ünlü ve ünsüz hataları, durak, ezgi ve vurgu hataları ile hatalı sesletilen sözcükler olmak üzere üç alt temaya ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: