Özet:

Geleneksel yaşam biçiminde yaşlı, aile ve toplum içinde büyük bir değere sahipti. Tüm aile üyeleri yaşlıya saygı gösterir, ihtiyaçlarını karşılar ve hizmet ederdi. Günümüz çekirdek aile yapısında ise yaşlının özellikle sağlık sorunları, barınma ve bakım gibi temel ihtiyaçları gittikçe artan bir şekilde devlet kurumlarının desteği ile karşılanmaktadır. Yaşlının aile içindeki değeri ve statüsü de aile yapısının değişmesine bağlı olarak azalmıştır. Çünkü aile yapısının değişmesiyle birlikte günümüzde yaşlı ve çocuklar beraber ikamet etmemekte, kır kökenli genç kuşak ise kentsel alanda yaşamını sürdürürken bunların ebeveynleri olan yaşlıların çoğunluğu kırsal alanda yaşamaktadır. Kentsel ortamda kadın ve erkek öncelikle birlikte çalışma hayatına katıldığı için, ayrıca mekân farklılıkları, aile birlikteliğine yönelik değer anlayışındaki değişmeler vb. nedenlerin göreceli etkilerine bağlı olarak, ailenin genç üyeleri, bakıma ihtiyaç duyan yaşlısına yardımcı olamamakta ve yaşlılar gittikçe artan bir oranda devlet kurumlarından destek almaktadır. Eldeki çalışmada yaşlıların sorunları, değişen aile yapısı, bu değişme sürecine etki eden unsurlar ve toplumsal dönüşüm sonucunda yaşlıya yönelik değerlendirmelerin nasıl olduğu, yaşlı bakımında ailenin rolü ve desteği, ekonomik sistemlerin ve modern kurumsal yapıların yaşlılara yönelik hizmetleri, Zonguldak il merkezi ve mücavir alan sınırları içindeki kırsal nüfus içinden tabakalandırılmış örnekleme yoluyla seçilen yaşlılar üzerinde yapılan ampirik bir çalışmanın bulguları dikkate alınarak açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: