Görüntüleme
14
İndirme
2
1595 tarihli Defter-i Mufassal-ı Livâ-i Ahısha, vergi türleri, miktarları, mükellefleri ile ilgili önemli bilgiler içermekte olup çeşitli bilim dallarınca bu bilgiler değerlendirilmiştir. Bölge üzerinde özellikle kişi adları üzerinden etnogenez tartışmaları yaşanmıştır. Ancak bugüne kadar defterdeki Moğolca kişi adları üzerinde durulmamıştır. Bu makalede evvela Moğolca kişi adlarının veriliş süreçleri, kişi adı verme temayülleri değerlendirilmiş, akabinde defterdeki yüz kadar Moğolca kişi adı, geçtikleri yerler, anlamları, başkaca vesikalandırıldıkları eserler ile birlikte alfabetik olarak verilmiştir. Bugün de bölgenin yer adlarında, kişi adlarında, söz varlığında Moğolca unsurların bulunması, defterdeki Moğolca kişi adlarını açıklanabilir kılmaktadır. Moğolca kişi adlarında görülen ses değişimlerine bakıldığında ise bir kısmında Moğolca hususiyetler devam ederken bir kısmında ise bugün de bölgede varlığını hissettiren Kıpçak Türkçesine mahsus ses değişimlerinin meydana geldiği görülmektedir. Buna ilaveten, defterde Moğolca kişi adlarına eklendiği görülen ve Artvin-Ahıska ağızlarında varlığını sürdüren /+a(y)/ ekinin, bu ekin Moğolcadaki karşılığı /+GA(y)/dan daha yaygın kullanılması, bu coğrafyada 16. yüzyılın son çeyreğinde Türkleşme/Türkçeleşme olarak yorumlanabilir. Ancak Moğolca kişi adlarının bir kısmının Moğolca hususiyetlerini yitirmemiş olması, defter coğrafyasında bu dönemde Moğol varlığını ortaya koymaktadır.
The 1595 Book-i Mufassal-i Livâ-i Ahısha contains important information about the types of taxes, amounts, taxpayers, and this information has been evaluated by various disciplines of science. There have been ethnogenic discussions on the area, especially on the people's names. Until now, the names of the Mongol people in the book have not been focused on. In this article, the processes of giving the names of the former Mongol persons, the subjects of giving the names of the persons were assessed, and in the aftermath, up to a hundred Mongol persons in the book were given in alphabetic form, along with the works they passed through, their meanings, otherwise used. Today, in the area’s land names, in the people names, in the presence of the word, the existence of Mongolic elements makes it possible to explain the Mongolic people names in the book. If you look at the voice changes seen in the Mongol people's names, some of the Mongol specifications continue, while some of the today's Kıpçak Turkish, which feels its existence in the region, appears that the voice changes occurred. Furthermore, the use of the /+a(y)/ attachment, which appears to be added to the names of Mongol people in the book and continues to exist in the Artvin-Ahıska mouths, more common than this attachment in Mongolia, in this geography can be interpreted as Turking/Turking in the last quarter of the 16th century. However, the fact that some of the Mongol people's names have not lost their Mongol specialities, in the book geography shows the existence of Mongols in this period.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
