Kullanım Kılavuzu
Neden sadece 3 sonuç görüntüleyebiliyorum?
Sadece üye olan kurumların ağından bağlandığınız da tüm sonuçları görüntüleyebilirsiniz. Üye olmayan kurumlar için kurum yetkililerinin başvurması durumunda 1 aylık ücretsiz deneme sürümü açmaktayız.
Benim olmayan çok sonuç geliyor?
Birçok kaynakça da atıflar "Soyad, İ" olarak gösterildiği için özellikle Soyad ve isminin baş harfi aynı olan akademisyenlerin atıfları zaman zaman karışabilmektedir. Bu sorun tüm dünyadaki atıf dizinlerinin sıkça karşılaştığı bir sorundur.
Sadece ilgili makaleme yapılan atıfları nasıl görebilirim?
Makalenizin ismini arattıktan sonra detaylar kısmına bastığınız anda seçtiğiniz makaleye yapılan atıfları görebilirsiniz.
  Atıf Sayısı 7
 Görüntüleme 108
 İndirme 18
Doğaya Uyarlanma Stratejisi Olarak Orhun Abidelerindeki Türk Biyoetiği
2020
Dergi:  
Milli Folklor
Yazar:  
Özet:

Orhun Abideleri, Türklerin kültürel belleğindeki birçok hatırlama figürünün yer aldığı ilk yazılı eserlerdendir. Türklerin evren, insan ve doğa tasarımlarıyla belirginleşen doğaya yönelik zihin kodlamaları da, söylev özelliği gösteren abideler sayesinde zamanımıza ulaşmıştır. Bilge Tonyukuk Abidesinin UNESCO’nun 2020 yılı Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programına dâhil edilmesi, Abidelerdeki doğa anlayışının yorumlanması, içselleştirilmesi ve yaygınlaştırılması için bir fırsattır. Küreselleşmenin doğayı tahrip etmesi birçok disiplinde ekoloji çalışmalarını artırır. İnsan merkezci yaklaşımın yarattığı tahribat, edebiyatta da ekoeleştiri kuramını doğurur. Ekoeleştiri metin merkezli bir kuram olduğundan, sosyal bilimlerde ve bazı realist edebî-tarihî eserlerin incelenmesinde, yaptırımı olduğuna inanılan ve uygulamayı esas alan biyoetik kuramı yaygınlaşmaya başlar. Biyoetik, canlılara yönelik bilimsel araştırmalarda, etik normları belirlemek amacıyla yaygınlaşan bir kuramdır. İlk olarak tıp, genetik ve biyoloji alanlarındaki çalışmalarda etik normlar belirlemeyi hedefleyen biyoetik, zamanla canlılarla ilgili tüm çalışmalarda ortaya çıkan etik sorunları kapsayan disiplinlerarası bir anlam alanına sahip olmuştur. Biyosferin tahribatı da biyoetiğin alanına dâhil olur. Toprak etiği, hava etiği, su etiği, bitki etiği, hayvan etiği gibi etik normların bileşkesi doğa biyoetiği olarak belirginleşir. Biyoetikten önce, kuramın anlam alanı doğa kültleri ile karşılanıyordu. Felsefenin ve bilimin, canlılara yönelik bilimsel çalışmalarda uyulması gereken normlar olarak belirginleştirdiği biyoetik, kadim Türk kültüründe doğa kültlerine bağlılık ve saygı olarak karşılık bulur. Doğaya bağlı olarak yaşayan ve doğayı varoluş sürecinin aşaması olarak kabul eden Türkler, doğa ile ilişkilerini düzenleyen doğa kültlerine sahiptiler. Türklerin geleneksel biyoetikleri Orhun Abidelerinde de yer alır. Doğaya ait unsurların tümü bütüncül evren bakışıyla “yer ve su” olarak değerlendirilmiş ve bunlara kutsiyet verilmiştir. Her defasında da yer ve su ruhlarının kutsal oldukları Tanrı kelimesi ile beraber kullanılarak hatırlatılmıştır. Abidelere göre yer ve su, Türklerin bütün kutsal mekânları için kullanılan bir ifadedir. Abidelerdeki geleneksel Türk biyoetiğinin görünümü olan yer ve su ruhları dağ, orman, ağaç, su, ateş, ocak gibi unsurların tümünü karşılar. Doğayla bir bütün ve uyum içinde yaşayan Türkler, bu uyumu doğa unsurlarının var olduğuna inandıkları ruhlarıyla karşılıklı ilişkilerine dayandırırlar. Orhun Abidelerindeki Türk biyoetiğine göre doğa ve çevre, insanın varlık sürecinin gereksinimidir. Varoluş, tabiattaki uyuma bağlıdır. Türkler, tekâmüllerinin söz konusu değerlerin korunmasıyla mümkün olduğunun farkındaydılar. Yer ve suyun bütün doğayı karşılaması, modern biyoetik çalışmalarındaki canlı-merkezcilik düşüncesiyle örtüşmektedir. Bu durum, Türklerin geleneksel ekolojik birikimlerinin asırları aşan bir ufukla günümüzün çağdaş ve evrensel biyoetik normlarına karşılık geldiğinin işaretidir. Türkler, modern insanın doğayı koruma hassasiyetinin neticesi olan biyoetiği, kadim kültürlerinde varoluş meselesi olarak kabul etmiş ve yaşam felsefesine dönüştürmüştür. Bu tasarımın Orhun Abidelerinde yer alması, Orhun Abidelerindeki birçok değerin günümüzde tekrar yorumlanması gerektiğini ve sürdürülebilir bir çevre için fırsat olduğunu gösterir.

Anahtar Kelimeler:

Turkish Biology In The Orhun Abidays As A Strategy For Adaptation To Nature
2020
Dergi:  
Milli Folklor
Yazar:  
Özet:

Orhun Abideleri is one of the first written works in which many memory figures in the cultural memory of the Turks are included. The mind coding of the Turks to nature, which is marked by the designs of the universe, man and nature, has also reached our time thanks to the abidels that show the characteristic of speech. The inclusion of the Wise Tonyukuk Abidays in the UNESCO 2020 Anniversary and Celebration Years Program is an opportunity for the interpretation, integration and dissemination of the understanding of nature in the Abidays. The fact that globalization destroys nature increases ecological studies in many disciplines. The destruction created by the human-centric approach, also generates the theory of eco-election in literature. Since ecology is a text-centered theory, the bioethical theory, which is believed to be sanctional and based on application, begins to spread in social sciences and in the study of some realistic literary-historical works. Bioethics is a theory that is widespread in scientific research on animals with the aim of determining ethical norms. In the first place, bioethics, which aims to determine ethical standards in studies in the fields of medicine, genetics and biology, has had an interdisciplinary field of meaning that covers ethical problems arising from all studies related to animals over time. The destruction of the biosphere is also part of the field of biology. The composition of ethical standards such as land ethics, air ethics, water ethics, plant ethics, animal ethics is marked as nature bioethics. Prior to bioethics, the theory’s meaning was met with natural cults. The bioethics, which philosophy and science highlight as the norms to be observed in scientific studies on animals, in ancient Turkish culture finds responses as commitment and respect to nature cults. The Turks who lived depending on nature and recognized nature as a stage of the process of existence had natural cults that regulated their relations with nature. Traditional Turkish bioethics are also found in the Orhun Abideles. All the elements of nature have been regarded as "the land and the water" from the whole universe and have been blessed. Every time the spirit of the earth and water is used together with the word of God that they are holy. According to the Abidels, the land and water are an expression used for all the holy places of the Turks. The land and water spirits, which are the appearance of traditional Turkish biology in the Abidels, meet all the elements such as mountains, forests, trees, water, fire, janak. The Turks living in a whole and harmony with nature, this harmony is based on their mutual relationships with the spirits they believe that the elements of nature exist. According to the Turkish biology in the Orhun Abideles, nature and the environment are the need for the human process of existence. The existence depends on the sleep in nature. The Turks realized that their complaints were possible with the preservation of the respective values. The encounter of the earth and water to the whole nature is combined with the thought of vital-centralism in modern bioethical studies. This is a sign that the traditional ecological accumulations of the Turks meet the modern and universal bioethical standards of today with a horizon that exceeds the centuries. The Turks accepted the biology, which is the result of the conservative sensitivity of modern human nature, as a matter of existence in ancient cultures and transformed it into a philosophy of life. The presence of this design in the Orhun Abidays shows that many values in the Orhun Abidays need to be reinterpreted today and that there is an opportunity for a sustainable environment.

Anahtar Kelimeler:

0
2020
Dergi:  
Milli Folklor
Yazar:  
Atıf Yapanlar
Dikkat!
Yayınların atıflarını görmek için Sobiad'a Üye Bir Üniversite Ağından erişim sağlamalısınız. Kurumuzun Sobiad'a üye olması için Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı ile iletişim kurabilirsiniz.
Kampüs Dışı Erişim
Eğer Sobiad Abonesi bir kuruma bağlıysanız kurum dışı erişim için Giriş Yap Panelini kullanabilirsiniz. Kurumsal E-Mail adresiniz ile kolayca üye olup giriş yapabilirsiniz.
Benzer Makaleler






Milli Folklor

Alan :   Filoloji

Dergi Türü :   Uluslararası

Metrikler
Makale : 1.690
Atıf : 8.920
© 2015-2024 Sobiad Atıf Dizini