Özet:

Kapadokya Bölgesinin önemli yerleşimlerinden biri olan Ürgüp, Nevşehir kent merkezinin 20 km doğusunda yer alır. Ürgüp yerleşimi tarih boyunca çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Tarihi Antik Çağ’a kadar uzanan bu yerleşimde, 1923 nüfus mübadelesine kadar Hristiyan ve Müslüman halk beraber yaşamıştır. Kapadokya Bölgesinde önemli bir nüfusa sahip olan Rum halk, arkalarında kültür mirası eserleri bırakarak göç etmişlerdir. Çalışmanın amacı, 19. yüzyılda Ürgüp yerleşiminde Rumların yaşadığı mahallelerde yer alan konutları sanat ve mimarlık tarihi açısından incelemek ve belgelemektir. Ürgüp yerleşiminin, iklim, doğal şartları, topografya, tarihi kent dokusu yanında Rumların kentle ilişkileri, sosyo-kültürel ve ekonomik durumları hakkında bilgi verilmiştir. Konutlar sanat ve mimari oluşum yönünden incelenerek 18 evin kataloğu hazırlanmıştır. İncelenen konutların plan özellikleri, cephe düzeni, bezeme özellikleri ve malzeme-teknik bakımından bir değerlendirmesi yapılarak bir sonuca varılmıştır. Çalışmada incelenen konutlar üzerinden belgeleme çalışması yapılarak konutların özgün durumları yansıtılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma ile bölgede hızla devam eden restorasyon ve onarım çalışmalarına bir altlık oluşturulmuş ve konutların yöresel özellikler taşıdığı, özgün değerleri ile ortaya konulmuştur. Bölgede daha sonra yapılacak olan koruma ve restorasyon faaliyetlerinde altlık veri oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler: