Özet:

Çevresel adaletsizlik örnekleri çok yaygındır ve algılanan adaletsizlik çevre davranışının önemli bir yordayıcısıdır. Bu-nunla birlikte, eşitsizliklerin ne derecede adil ya da adaletsiz algılanacağı ve adaletsizlik algısına verilen tepkiler bireyler arasında farklılıklar göstermektedir. Lerner’a göre bireyler ne hak ediyorlarsa onu aldıkları ve ne alıyorlarsa onu hak ettikleri adil bir dünyaya inanmaya güdülenmişlerdir. Ekolojik adil dünya inancı (EADİ), genel adil dünya inancı ile aynı doğrultuda bir yapı olarak geliştirilmiştir. Bu inanç, ekolojik kaynaklar ve talepler söz konusu olduğunda, dünyanın insanların hak ettiklerini aldıkları temelde ekolojik olarak adil bir yer olduğuna ilişkin inancı tanımlar. Bu çalışmanın amacı, EADİ’nin Türkiye’deki bir örneklemde çapraz geçerliğini gerçekleştirmektir. Bu çalışmanın bir diğer amacı ise, yazında yer alan ilişkili değişkenler ile birlikte EADİ’nin çevresel taahhütleri yordama gücünü test etmektir. Araş-tırmanın örneklemi yaşları 15 ile 69 arasında değişen (Ort. = 34.23; SS = 10.28) 245 katılımcıdan (Nkadın= 160, Nerkek= 83, Nbelirtilmemiş= 2) oluşmaktadır. Genel olarak, değişken örüntüsü ile çevre yanlısı ve çevreye zarar veren taahhütlerin karmaşık motivasyonel yapısı Türkiye örnekleminde doğrulanabilmiştir. Bulgular, EADİ’nin çevre yanlısı ve çevreye zarar veren taahhütlerin bir yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Bu başarılı çapraz geçerlik bulguları, çevre psikolojisi alanında güçlü ve önemli bir yapı olarak EADİ üzerine daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin altını çizmektedir. Adil dünya inancının çapraz geçerlik çalışmaları ile aynı doğrultuda, EADİ’nin d başka ülkelerde geçerlik çalışmaları gerçekleştirilmelidir. Ayrıca, EADİ oldukça yeni bir yapı olduğu için, çevre davranışıyla ilişkisindeki aracı ve düzenleyi-ci değişkenler keşfedilmeyi beklemektedir. Son olarak, EADİ’nin çevre psikolojisi yazınında öne çıkan, örneğin sosyal baskınlık yönelimi, değer yönelimleri, kişilik özellikleri ve yetkecilik gibi diğer değişkenler ile ilişkisi de incelenmelidir

Anahtar Kelimeler: