Özet:

19. yüzyılın ortalarından başlayıp Birinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar devam eden süreçte Alman misyonerleri, yardım kuruluşları aracılığıyla başta Kudüs, İzmir ve İstanbul gibi önemli merkezler olmak üzere gayrimüslimlerin yoğun olarak yaşadığı yerlerde faaliyette bulunmuşlardı. Bu faaliyetlerin en önemlisini de hiç şüphesiz, zikredilen bölgelerde açılan Alman yetimhaneleri oluşturmaktadır. Osmanlı'nın çeşitli sorunlarla uğraştığı bu dönemde Alman misyonerler, 1860 yılında Osmanlı topraklarında ilk yetimhanelerini açtıkları gibi, 1890'lı yıllarda Doğu bölgelerindeki Ermeni olayları sonrasında yetim kalan çocuklarla özel olarak ilgilenmişler, kurdukları yetimhanelerde Ermeni çocukların barınma ve eğitim ihtiyaçlarını karşılamışlardı. Bununla beraber bu çocukların bir kısmını Protestanlaştırmışlar ve bunlardan kabiliyetli olanları seçip Almanya'da yüksek okullarda eğittikten sonra Osmanlı topraklarındaki Alman müesseselerinde istihdam etmişlerdi. Bu çalışmada, Alman misyoner teşkilatlarının hedefleri, Osmanlı coğrafyasında yürüttüğü faaliyetler ve kurulan Alman yetimhaneleri hakkında bilgi verilmiş; özellikle yetimhanelerinin kuruluşu, çalışmaları, verilen eğitimi ve burada barınacak çocukların nasıl toplandığı gibi hususiyetler değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: