Özet:

Karşılaştırmalı eğitim araştırmalarının temel alanlarından biri, benzer ve/veya farklı ortam ve süreçlerde gelişen eğitim sistemlerinin belli bir zaman dilimindeki durumlarını mukayese etmektir. Bu araştırmada, üç ülkede Türkiye, ABD ve Fransa uygulanmakta olan sosyal bilgiler ve muadili derslerin ahlak-vatandaşlık eğitimi öğretim programları değerler öğretimine ilişkin unsurlar bakımından karşılaştırmak amaçlanmaktadır. Araştırma nitel araştırma yaklaşımına göre tasarlanmış olup, araştırma bulguları doküman analizi aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklemesine göre belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; program vizyonlarında sıklıkla Türkiye ve ABD New York ’de; özyönelim-düşünce, Fransa’da ise özyönelim-davranış. Genel amaçlarda ise; sıklıkla Türkiye’de; evrenselcilik-ilgi, güvenlik-toplumsal, ABD New York ’da geleneksellik, Fransa ‘da evrenselcilik-ilgi, uyma-kişilerarası, program içeriklerinde ise; Türkiye ve ABD New York sıklıkla; geleneksellik nadiren ise uyma-kişilerarası, güvenlik-kişisel, Fransa ise evrenselcilik-ilgi nadiren ise; güvenlik-kişisel kategorilerinde değerlerin yer aldığı saptanmıştır. Öğrenme-öğretme sürecinde; ABD New York ve Fransa’da sıklıkla; değer açıklama, Türkiye’de ise değer analizi; nadiren ise, Türkiye ile Fransa’da ahlaki muhakeme; ABD New York ’da ise gözlem yoluyla değer öğretim yaklaşımına yer verildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: