Özet:

Bu çalışmanın amacı DergiPark veri tabanında eğitim bilimleri temel alanında yer alan akademik dergilerin bilimsel yeterliliklerini çeşitli niceliksel göstergeler ışığında değerlendirmektir. Araştırma kapsamındaki dergilerin uluslararası standartlara ve süreçlere istikrarlı bir biçime uyup uymadıkları ya da ne ölçüde uyduklarının bir profili çizilmeye çalışılmıştır. Bu açıdan çalışma Türkiye’de izlenmekte olan bilimsel yayın politikası hakkında çok yönlü değerlendirmeler yapmak ve öneriler sunmak hedefindedir. Araştırmanın temel amacına yanıt vermeyi sağlayacak bilgilere ulaşmak için nitel araştırma deseninin doküman analizi yaklaşımı kullanılmıştır. Elde edilen istatistiki verilerle mevcut durum analiz edilmiştir. Çalışmanın evrenini, eğitim bilimleri temel alanıyla ilgili yayın yapan bilimsel dergiler oluşturmaktadır. Örneklemini ise 03.05.2019-27.05.2019 tarihleri arası DergiPark web sayfasında taratılan eğitim bilimleri temel alanında yer alan 200 adet bilimsel dergi oluşturmaktadır. Bir derginin hem ulusal hem de uluslararası saygın dizinlerde yer alabilmesinin ön koşulları ile ilgili bilgilere yer veren bu çalışma, yayınların bilimsel niteliğe sahip olma noktasında dikkate alması gereken birçok ölçütü de içinde barındırmaktadır. Seçilen ölçütlerle elde edilen bulgular ışığında Türkiye’de bilimsel yayın potansiyeli ile ilgili analizler yapılmış sonucunda ise bilimsel ölçütlere ve standartlara uyma yönünde davranış göstermekle birlikte yetersiz kaldığı parametreler de gözler önüne serilmiştir. DergiPark’ta yayınlanan 200 adet akademik dergi belirlenen kriterler doğrultusunda değerlendirilmiş ve analiz sonucunda bulgulara dayanarak en problemli kriterlerin web sitesi aracılığıyla erişilebilen hakem listesine sahip olma, uluslararasılaşma, dergilerin reyting düzeyleri olduğu bulunmuştur. Diğer yandan dergilerin ISNN no bulundurma durumu, düzenli yayınlanması, dergi makalelerinin Tükçe ve İngilizce özetlerinin ve anahtar sözcüklerinin olması kriterleri bakımından başarısının yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Çalışmaların yazar unvanları dikkate alındığında yardımcı doçent ve araştırma görevlilerinin sayılarının yüksek olduğu bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre dergilerin editör, yayın kurulu, yayın kuralları, yazım kuralları gibi ölçütleri dikkate alındığında, bilimsel niteliklerini artıran özelliklere sahip olduğu saptanmıştır. Tüm bu bulgular DergiPark’ın, bilimsel dergilerin Türkiye’de ve dünyada görünürlüğünü ve kullanımını artırmaya, elektronik ortamda yönetilmesini sağlayan bir sistemin yaygın ve ileri düzeyde kullanımını sağlamaya, akademik yayıncılığın Türkiye’de kaliteli ve standartlara uygun olarak gelişmesini sağlamaya hizmet ettiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: