Özet:

Türk kültür hayatında törenlerin önemli bir yeri vardır ve bu törenler kültürün enayrıcalıklı alanlarıdır. Törenlerin tekrarlarıyla geçmişe yaşam hakkı tanırken, aynı zamandageleceği de şekillendirirler. Böylece geçmiş ile anı birleştirmiş olan toplumsal hafıza kimlikoluşturmada törenlerden yararlanarak hem toplumu hem de yaşanılan coğrafyayı kimlik sahibiyapmış olur. Türk milleti ne kadar yer değiştirirse değiştirsin törenlerin kutlanılması vesürekliliği, kültürel belleğin canlı tutulmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına büyük katkısağladığı bir gerçektir.Toylar, Türk kültür tarihi açısından çok önemlidir. Törenlerin ortaya çıkışında çeşitliunsurların rol oynadığı görülmektedir. Toplumların doğaya karşı mücadeleleri, Tanrı veruhlarla ilişkileri, tarım ve hayvancılık faaliyetleri, eğlenceleri, takvim bilgileri, bereketanlayışları gibi etkenler bu törenlerin oluşmasında etkili olmuştur.Eski Türk hayatında kurbanla ilgili şeylan (şölen), avla ilgili sığır ve ölümle ilgiliolarak yuğ törenlerinin varlığı bilinmektedir. Sonraki dönemlerde de belirtilen törenlerindışında pek çok tören veya merasim yapılmış ve günümüzde de hala yapılmaya devamedilmektedir.Türklerde törenler ve toy, çeşitli sebeplerle kutlanırlar. Bu toyların örneklerini DedeKorkut Kitabı’nda görmek mümkündür. Hikâyelerde toylar han toyları, akına gidiş veakından dönüş toyları, ilk avdan dönüş toyları, hacet veya dilek toyları, ad koyma toyları,düğün toyları, yağma toyları şeklinde geçmektedir.Bu makalede Dede Korkut Kitabı bağlamında Oğuzlarda kutlanan toylar ele alınıp yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: