Özet:

Kur’ân-ı Kerîm, Arap dilinin tüm belâğat özelliklerini kullanan ve kendine özgü üslûbu olan bir kitaptır. O, inanç, muamelât, ahiret hayatı, kıssalar vb. pek çok konuyu ihtiva etmektedir. Kur’ân, nüzûl süreci olarak yirmi üç yılık bir döneme yayıldığı için muhataplarına ulaştırmak istediği konuları zamana yayarak anlatmıştır. Yani bir yerde kısaca değindiği bir konuyu farklı yerlerde uzunca anlatıp açıklamıştır. Kur’ân’ın bu yapısal niteliği bünyesinde bazı mutlak, mücmel, müphem, âmm ve müşkil ifadeleri barındırmasına sebep olmuştur. Bahsi geçen bu ifadeler çoğu zaman Kur’ân tarafından açıklanmıştır. İslam âlimleri, başta Hz. Peygamber olmak üzere sahabe’nin, tabiin âlimlerinin ve müfessirlerin Kur’ân’ı Kur’ân’la tefsir etmelerini gerekçe göstererek Kur’ân’ı anlamada ilk önce Kur’ân’a başvurulması gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Kur’ân ayetlerinin iç içe olduğu ve birbirinden bağımsız olmadığı düşünüldüğünde onun kendisini nasıl tefsir ettiğini öğrenmek, ayetler arasındaki bağlantıyı çözmek anlamına gelmektedir. Gerek rivayet ağırlıklı gerekse dirayet ağırlıklı tüm tefsirlerde dikkat çeken temel niteliğin ayetlerin tefsirinde diğer ayetlere başvurma yönteminin kullanılmış olmasıdır. Bu yöntemin genel itibariyle ayet siyakı ve Kur’ân bütünlüğü çerçevesinde yapılmasının anlama açısından daha sağlıklı sonuçlar doğurduğu gözlemlenmiştir. Bu çalışmadaki amacın Kur’ân’ın Kur’ân ile tefsirinin ne olduğu ve hangi yöntemler kullanılarak yapıldığının bir tefsir değerlendirmesi üzerinden ortaya konulması olduğu söylenebilir. Bu anlamda Kur’ân’ı Kur’ân’la tefsir etme metodu incelenmiş ve hadis alanında uzman olan Talat Koçyiğit’in Kur’ân-ı Kerîm Meâl ve Tefsiri adlı eserinde bu yöntemi nasıl ele aldığı ile hadisçi kimliğini bu metoda ne şekilde yansıttığı işlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada tefsir, tefsir üsûlü kitaplarıyla beraber konuyla ilgili kitap, tez ve makalelerden istifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: