İslamiyet’ten önce Türk toplum yaşamında önemli bir mevki işgal eden ve çeşitli vazifeleri üzerlerinde barındıran şamanlar/kamlar, toplumun sağaltıcısı rolünü de üstlenmişlerdi ve bu, onların en önemli görevlerindendi. İslamiyet’in kabulüyle birlikte ortaya çıkan içtimai iş bölümü neticesinde kamlar/şamanlar hekimlik görevlerini çeşitli isimlerle anılan kimselere bırakmışlardır. Bunlar içerisinde en dikkati çekenler ise ocak ve izinli olarak bilinen halk hekimleridir. “İnsan tiplerini belirleme ve ayırt etme yöntemi” olarak tanımlanan tipoloji kavramı, olaylar ve olgular hakkında teorik açıklamalar geliştirebilmek ve analitik karşılaştırmalar yapabilmek amacıyla kullanılan bir araştırma ve açıklama yöntemidir. Folklorda tipoloji ise toplumların aynı ya da benzer olan kültürel mirasının karşılaştırılıp araştırılması olarak ifade edilmektedir. Tipolojik çalışmalarla karşılaştırılanların kendi aralarında sınıflandırılıp yorumlanması ve milli kültür içerisindeki yerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Tip ve tipoloji kavramları çerçevesinde Anadolu sağaltma ocaklarına umumi manada bakıldığında bunların belirli ortak vasıflar taşıdıkları görülmektedir. Ocaklı vasfını kazanma, el alma ve el verme biçimleri, cinsiyet, yaş, eğitim durumları, tedavi ettikleri rahatsızlıklar, tedavi yöntem ve şekilleri, tedaviler esnasında dikkat edilen hususlar, kullanılan araç ve gereçler, tedavinin yeri ve zamanı gibi hususlar onların ortak noktaları olarak ifade edilebilir. Bu müşterek noktalar içerisinde yöreye ve ocağa göre ufak tefek farklılıklar görülebilmekle birlikte sıralanan bu gibi hususlar ile Anadolu coğrafyasının farklı yerlerinde karşılaşılan tedavi vazifesini üstlenmiş ocakların bir tip özelliği taşıdıkları ifade edilebilir. Makalede, Anadolu’nun önemli yerleşim merkezlerinden olan Kayseri de saha çalışması neticesinde görüşülen 63 ocağın verdiği bilgiler, on beş başlık altında değerlendirilerek Kayseri sağaltma ocaklarının tipolojisi ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Before Islam, the shamans who occupied an important position in the Turkish society life and held various duties on them, also assumed the role of the provider of society, and this was one of their most important duties. As a result of the internal business division that emerged with the acceptance of Islam, the Kamlar/Shaman have left their medical tasks to those mentioned in various names. The most important of these are the people who are known as vacancies and vacancies. The typology concept, defined as "the method of determining and distinguishing human types", is a method of research and explanation used in order to develop theoretical explanations of events and events and to make analytical comparisons. In folklore, typology is expressed as the comparison and research of the cultural heritage of societies that are the same or similar. The aim of the typological studies is to classify and interpret the comparisons among themselves and to determine their place in the national culture. In the framework of the type and typology concepts, when viewed in the general sense of the Anadolu supplies, it is seen that they carry certain common qualities. The forms of obtaining, removing and removing the adhesive, gender, age, educational conditions, disorders they treat, methods and forms of treatment, aspects observed during treatment, the tools and tools used, the place and time of treatment can be expressed as their common points. This customer point can be expressed as a type of characteristics of the guests who have taken the treatment responsibility in different places of the Anadolu geography, while they are able to see small differences according to the place and place. In the article, the information provided by 63 offices discussed as a result of the field work in Kayseri, an important settlement center in Anadolu, was evaluated under fifteen titles and tried to reveal the typology of the Kayseri supplier offices.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|