Görüntüleme
18
Yasanın kendilerini muhayyer bıraktığı durumlarda gazeteciler, bir olay haberleştirirken kişisel çıkarlar ile toplumun çıkarı, evrensel ahlaki prensipler ile kişisel ahlaki kanaatler arasında bir seçim yapmak zorunda kalabilirler. Her iki seçeneğin de almaşık biçimde dezavantajlar yarattığı bu tür durumlara etik ikilemler denir. Aslında gazetecilik etik sorunları, her zaman vicdanen mutmain bir karar verebilmek için derin ve dikkatli uslamlamalar gerektiren ikilemler şeklinde karşımıza çıkmaz. Bazen de duyarsızlık, özensizlik, eski yazma alışkanlıkları hatta bencillik, korkaklık, kayırmacılık gibi sosyo-psikolojik etkiler altında etik uslamlamaya gerek duymaksızın ahlaken kötü tercihler yapılabilir. Ahlaken kötü tercihler, kişinin kendi vicdanı ya da kamu vicdanı tarafından suçlanacağı anlamına gelir. Cinsiyetçi dil ve nefret söylemi, haberden kişisel çıkar sağlama, bir ürünün reklamını yapma, özel yaşamı ihlal etme, güçlüyü savunma gibi durumlar da etik tartışmalara yol açar. Gazetecilik etiği, en nihayetinde bir meslek etiğidir ve habercilik yaparken muhabirin özgür iradesini ne yönde kullanacağına dair yönergelerle doludur. Evrensel etik ilkelere karşı yerel etik prensipler, mutlakçılığa karşı rölativist tutumlar, her seferinde basın çalışanını en doğru eylemin ne olduğuna dair kişisel ve vicdani bir sorgulama yükü altına sokar. Bu sorgulama öylesine evrenseldir ki onun izini en başında tanıklık, anlatıcılık, ulaklık, postacılık gibi olgularda, en nihayetinde ise basın-yayın faaliyetlerinde takip etmek mümkündür. Yine bu sorgulama öylesine karmaşıktır ki belli koşullar altında deontolojik davranan bir gazeteci, başka koşullar altında utilitarist davranabilir. Bu değişken tercihlerin altında yatan zihinsel mekanizmaların sorgulanması gerekir. Gazetecilik meslek etiği sorgulamalarını daha görünür kılan, bir anlamda eşsiz bir simülasyon sunan sinema filmleri çekilmiştir. The Post Filmi, Washington Post gazetesinin, bir ordu analisti tarafından basına sızdırılan, Vietnam Savaşı hakkındaki gizli gerçekleri açıklayan Pentagon Belgelerini ele alır. Film’de Washington Post Gazetenin Sahibi Bayan Meyer Kay Graham ve Editör Ben Bradlee arasında geçen diyaloglara, hükümetin gerçekleri gizleme çabasına ve bunlarla ilgili çıkarımlara odaklanılmaktadır. Gerçek olayların anlatıldığı, basın özgürlüğü kavramının sıkça kullanıldığı bu filmde, basınla etiğiyle ilgili bazı sorulara cevap aranmaktadır. Gazetecilerin Basın Meslek İlkelerine bağlı kalmaları mümkün müdür? Gazeteciler mesleklerini icra ederken onların tercihlerini hangi ilkeler yönlendiriyor? Gazetecilerin genel tutumu deontolojik mi yoksa teleolojik midir? Özgür basın, yoğun politik ve ekonomik baskı altında varlığını nasıl sürdürebilir? Bu metinde, bu tür sorulara cevap bulabilmek için The Post filmi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin (2019) Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumlulukları Bildirgesinden Işıklı (2023) tarafından türetilen Medya Etiği Analiz Kriterleri göz önünde bulundurularak incelenmiştir. Analizlerden filmin büyük oranda basın etiğine uygun içerikler sunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç, araştırmacılar tarafından gazetecilerin etik tercihlerinin bağlama duyarlılığı ve bir önceki tercihten bağımsızlığı olarak yorumlanmıştır.
Journalism is a public and independent service that operates within defined boundaries to provide accurate information to the masses about events. Its public service nature is used as an argument for journalists to protect the public interest against their individual conscience. In such cases where the common interest is upheld, individual rights may be suspended or violated. This violation creates an ethical dilemma between deontological and utilitarian attitudes: personal interests versus the common interest, universal moral principles versus personal moral judgments, when journalists struggle to make choices in situations where the law allows them discretion in reporting an event or selecting the language of news. Ethical dilemmas arise in journalism not only as binary choices but also due to socio-psychological influences such as indifference, carelessness, outdated writing habits, selfishness, cowardice, favoritism, and ethical debates are also triggered by situations such as sexist language and hate speech, personal gain from news, promoting a product, invasion of privacy, and defending the powerful. Journalism ethics, ultimately, is a professional ethics filled with guidelines on how a reporter should exercise their free will in journalism. Local ethical principles against universal ethical principles and absolutist attitudes against relativistic approaches constantly burden the press worker with personal and conscientious questioning of what the right action is. This questioning is so universal that it can be observed from the very beginning in phenomena such as witnessing, storytelling, relaying, and ultimately in press and media activities. Furthermore, this questioning is so complex that someone who acts deontologically under certain conditions can act utilitarian under different conditions. Cinema films have been made to make journalism professional ethics debates more visible, in a sense, by offering a unique simulation. The film "The Post" focuses on the Washington Post newspaper and its coverage of the Pentagon Papers, which were leaked to the press by a military analyst and revealed the hidden truths about the Vietnam War. "The Post" is a film that frequently mentions the concept of a free press and expresses press freedom. The film features excerpts from dialogues between Katharine Meyer Kay Graham, the publisher of The Washington Post, and Editor Ben Bradlee, showcasing the shock experienced by journalists as they learn the truth, the government's attempts to hide the facts, and the implications of these events. This film, based on true events, seeks answers to some questions related to press and ethics. Is it possible for journalists to adhere to Press Professional Principles? What principles guide journalists in their professional practices? Is the general attitude of journalists deontological or teleological? How can a free press sustain its existence under intense political and economic pressures? In this text, The film 'The Post' has been examined in light of the Media Ethics Analysis Criteria derived by Işıklı (2023) from the Turkish Journalists Association's (2019) Declaration of Rights and Responsibilities of Journalists. The analysis suggests that the film predominantly presents content in accordance with press ethics. This finding has been interpreted by researchers as an indication of journalists' contextual sensitivity and independence from previous choices in ethical decision-making."
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
