Özet:

Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin toprak kavramını, başka kavramlarla metaforik olarak nasıl ve neden ilişkilendirdiklerini belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Kırşehir ilinde bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan 70 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış sorudan oluşan anket formu kullanılarak elde edilmiştir. Katılımcılardan formda yer alan “Toprak … benzer çünkü …” ifadesini, bir metafora yoğunlaşarak tamamlamaları istenmiştir. Araştırmanın amacına uygun olarak, verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesiyle, toprak kavramını açıklamaya yönelik 33 farklı metafor belirlenmiş ve gerekçeleri dikkate alınarak yedi kategoride sınıflandırılmıştır. Bu kategoriler yaşamsallık açısından, ilgi göstermek açısından, değer açısından, araç/nesne özelliği açısından, görev açısından, duygusallık açısından ve üretkenlik açısından şeklinde adlandırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre katılımcılar toprak kavramını en çok yaşamla ilgili, hayati kavramlara benzettikleri tespit edilmiştir. Toprağa benzetilen metaforların genel olarak olumlu ve yaşamın başlangıcından bitişine kadar canlılığın devamlılığını sağlayan kavramlarla ilişkilendirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Toprağın en fazla anne, insan, yaşam ve doğum kavramlarına benzetildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: