Özet:

Günümüzde bireyler, sağlık ve sağlık hizmetleri hakkında bilgi edinmek için artan bir şekilde internete yönelmektedirler. İnternetin sağlık bilgisi kaynağı için önemli bir kanal haline gelmesi, e-Sağlık okuryazarlığı kavramını gündeme getirmiştir. 2000’li yıllarda bilişimde yaşanan gelişmeler doğrultusunda birçok sağlık hizmetinin çevrimiçi olarak sunulmasıyla e-Sağlık kavramı doğmuştur. Bu kapsamda Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından, bireylerin sağlık verilerini yönetebildikleri ve tıbbi özgeçmişlerine tek bir kaynaktan ulaştıkları e-Nabız kişisel sağlık kayıt sistemi hizmete sunulmuştur. Bu çalışmanın temel amacı bireylerin eSağlık okuryazarlık düzeylerinin e-Nabız sisteminin kullanımına yönelik algılarına etkisinin incelenmesi, bazı sosyo-demografik özelliklerin bireylerin e-Sağlık okuryazarlık ve e-Nabız sisteminin kullanımına yönelik algıları üzerinde farklılık oluşturup oluşturmadığının tespit edilmesidir. Araştırmanın evrenini Ankara ilinde yaşayan ve e-Nabız sistemini kullanan 18 yaş üstü bireyler oluşturmaktadır. Mayıs (2021) ayında kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak değerlendirilebilir 451 çevrimiçi anket formu elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler, SPSS 23.00 paket programında değerlendirilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermesinden dolayı parametrik testler (t testi ve tek yönlü varyans analizi [ANOVA]) uygulanmıştır. Ayrıca e-Sağlık okuryazarlığının e-Nabız kullanımına etkisini belirlemek için basit doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin yaklaşık dörtte üçü (%73,6) sağlığı hakkında karar verirken internetin kendilerine yardımcı olmada faydalı olduğunu düşünmekte, internette sağlık kaynaklarına erişebilmek ise yaklaşık her beş katılımcından dördü (%82,5) için önem arz etmektedir. Araştırmaya katılan bireylerin e-Sağlık okuryazarlık düzeyinin orta seviyede (3,76±0,67), e-Nabız sisteminin kullanıma yönelik algılarının ise orta-üst seviyede (3,95±0,57) olduğu görülmektedir. Evli katılımcıların ve daha yüksek gelire sahip olanların daha yüksek e-Sağlık okuryazarlığı düzeyine sahip oldukları saptanmıştır (p<0,05). Eğitim seviyesi arttıkça e-Sağlık okuryazarlık düzeyinin de arttığı görülmektedir (p<0,05). Ayrıca 46 ve üzeri yaş aralığında olanların diğer yaş aralığında olan katılımcılara göre e-Nabız sisteminin kullanımına yönelik algıları daha düşük seviyede gözlenmiştir (p<0,05). e-Sağlık okuryazarlık düzeyindeki artış, e-Nabız sisteminin kullanımına yönelik algıyı artırmaktadır (b=0,252 p<0,001). Yüksek e-Sağlık okuryazarlık düzeyinin e-Sağlık uygulamalarının kullanımına yönelik algıyı olumlu yönde etkileyebileceğini söylemek mümkündür. 

Anahtar Kelimeler: