Görüntüleme
15
İndirme
7
Amaç- İmalatçı işletmelerin stoklarına yatırımı, faaliyet döngülerinde önemli yer tutmaktadır. Stokların hızla satışa çevrilmesi ve sonrasında kâr yaratılması işletmelerin finansal performansına yol açmaktadır. Çalışmada, imalat sanayi işletmelerinin tuttukları stok türlerinin karlılığa etkisi incelenmiştir. Yöntem- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayınlanan sektör istatistikleri panel veri seti kullanılmıştır. Bu kapsamda, 2009-2021 dönemine ait 86 adet imalat sanayi alt sektörüne ilişkin veriler, Sabit Etkiler modeliyle analiz edilmiştir. Stokların farklı düzeylerde karlılığa etkisini sorgulamak amacıyla, kurulan modellerde brüt kar, faaliyet karı ve net karlılık oranları bağımlı değişkenler olurken, farklı stok türlerinin satışlara oranı bağımsız değişkenler olarak kullanılmıştır. Stoklar dışında sabit varlıklar devir hızı ve imalat sanayi büyüme oranı kontrol değişkenleri olarak modellerde yer almıştır. Bulgular- Hammadde stokları dışındaki stok türlerinin faaliyet kar oranıyla istatistiksel olarak anlamlı ilişkisinin olmadığı, ancak mamul ve ticari mal stoklarının net kar oranıyla negatif ilişkisinin olduğu bulunmuştur. Hiçbir stok türünün brüt kar marjıyla istatistiksel olarak ilişkili olmadığı görülmüştür. İmalat sanayi büyüme oranının ise tüm modellerde karlılık oranıyla negatif ilişkisi saptanmıştır. Sonuç- İmalat sanayi işletmelerinin mamul ve ticari mal stoklarını, fazla süre tutmadan hızla satışa çevirmelerinin net karlılığa katkı yaptığı, ancak hammadde ve yarı mamul stoklarının tutulma sürelerinin net karlılıkla anlamlı ilişkisinin olmadığı sonucu elde edilmiştir. Bununla birlikte, stokların brüt kar veya faaliyet karı düzeyinde değil, daha çok net karlılık düzeyinde işletme performansına etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre imalatçı işletmeler, hammadde ve yarı mamul stoklarından ziyade mamul ve ticari mallarının stokta kalma süreleri konusunda daha dikkatli olmalıdır. Ayrıca, imalat sanayi büyüme oranı artarken kar oranının azalması, büyüyen ekonomilerde işletmelerin kar marjlarının –muhtemelen rekabetin etkisiyle– azaldığını göstermektedir.
Purpose- Investments in inventories have a significant role in manufacturing companies’ operating cycles. The rapid conversion of inventories into sales and eventually the creation of profits lead to financial performance. In the study, we examine the effect of various types of inventories held by the manufacturing companies on profitability. Methodology- We use the real sector statistics published by the Central Bank of the Republic of Turkey. In this context, we analyse the data set of 86 sub-sectors for the period from 2009 to 2021 by using the fixed effects panel data model. While gross, operating and net profit margins are dependent variables in order to examine the effect of inventory management in various levels, types of inventories relative to sales are used as independent variables in the models. Other than inventories, fixed assets turnover and manufacturing industry growth rates are included as control variables in the models. Findings- We find that there is not a statistically significant relationship between operating profit margin and inventories other than raw materials. However, finished goods and merhandise inventories are negatively related to net profit margin. None of the inventory types are statistically related to gross profit margin. We obtain a negative relationship between profitability ratios and manufacturing industry growth rate as a control variable. Conclusion- We conclude that the rapid conversion of finished goods and merchandise inventories into sales contributes to net profits of the manufacturing industry companies. However, holding periods of raw materials and work-in-process inventories do not have significant relationships with net profitability. Furthermore, we result that inventories are related to profit margin not at the level of gross or operating profit, rather at the level of net profitability. Accordingly, manufacturing companies should be more cautious about the holding periods of finished goods and merchandise inventories rather than of raw materials and work-in-process inventories. Findings indicate that profit margins of manufacturing companies decrease –probably due to competition– during economic upturns.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
