Görüntüleme
21
İndirme
3
1908 Anayasa Devrimi’nin en önemli siyasi aktörü olan İttihat ve Terakki Cemiyeti (İTC), İkinci Meşrutiyet Dönemi’nin ilk yıllarında mevcut hükûmetler üzerinde hâkimiyet kurma çabası içinde olmuş, Ocak 1913’te gerçekleşen Bâb-ı Âli baskınından sonra ise hükûmetin kontrolünü doğrudan ele alarak bir tek-parti iktidarının kuruluş sürecini başlatmıştır. Bu yazı, İTC’nin 1908-1913 dönemindeki denetleme iktidarından 1913-1918 dönemindeki doğrudan tek-parti yönetimine geçiş sürecini ele almaktadır. Yazının amacı, İttihatçı tek-parti rejiminin kuruluş dinamiklerini incelemek, İTC içindeki iç mücadelelere odaklanarak bu rejimin hangi koşullar altında ve nasıl ortaya çıktığını tartışmaktır. Bunun için İttihatçı hareket içinde belirleyici bir dinamik olarak görülen asker-sivil ayrımı eleştirel bir çerçevede değerlendirilecek, söz konusu ayrımın İTC içindeki güç ilişkilerinin analizi için yeterince açıklayıcı bir çerçeve sunmadığı ileri sürülecektir. Yazının odaklandığı temel mesele 1912 yılının ikinci yarısında ortaya çıkan bir siyasal strateji tartışmasıdır. İTC’nin muhalefete itildiği ve İttihatçıların hâkim olduğu Osmanlı Mebusan Meclisi’nin feshedildiği kritik bir dönemde gündeme gelen söz konusu tartışmanın odağında, yeni bir meclisin oluşumu için düzenlenmesi öngörülen seçimler karşısında alınması gereken siyasal tutum yer almıştır. Genel olarak ihtilâlci bir yönelimi temsil eden boykot önerisi, İttihatçı kadrolar arasında asker-sivil hizipleşmesiyle açıklanamayacak bir kutuplaşmaya neden olmuş ve İTC’nin 1912 Kongresi bu gerilimin gölgesinde toplanmıştır. Yazının başlıca iddiası, İttihatçı tek-parti iktidarının 1912 Kongresi’nde ortaya çıkan bölünmenin tarafları arasındaki bir güçler dengesine dayandığı ve aslında bu dengeyi kurumsallaştırdığıdır. İttihatçı hareket içinde 1912 yılının ikinci yarısında ortaya çıkan bölünme, Mahmut Şevket Paşa suikastı sonrasında ordu, hükûmet, yasama organları, esnaf cemiyetleri ve kooperatifleri de içeren, İTC’nin ve özellikle onun en yüksek karar mercii olan Meclis-i Umumi’nin merkezinde olduğu bir siyasal mekanizmanın oluşumunda belirleyici bir rol oynamıştır. Tek-parti iktidarının yaslanacağı kurumsal zemin İTC’nin 1913 Kongresi’nde ortaya çıkmıştır. Büyük ölçüde 1913 Kongresi’nde oluşturulan kurumsal altyapı âdeta 1912 Kongresi’nde görünür hale gelen ilişki ağlarını yansıtmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu, İTC, devlet ve hükümet arasındaki sınırların giderek belirsizleştiği bu siyasal bağlamda Cihan Harbi’ne dahil olmuş ve İttihatçı tek-parti rejimi savaşın sonuna dek iktidarda kalmıştır.
In 1908, the most important political actor of the Constitutional Revolution, the Alliance and Terakki Society (ITC), was in the first years of the Second Legitimate Period in an effort to establish sovereignty over the existing governments, and after the Bâb-i-Ali repression in January 1913, it began the process of establishment of a single-party power, taking directly into account the control of the government. This article discusses the process of transition from the control power of the ITC in the period 1908-1913 to the direct one-party administration in the period 1913-1918. The purpose of the paper is to study the organization dynamics of the Allied one-party regime, focusing on internal struggles within the ITC, discussing under what conditions and how this regime emerged. For this purpose, the military-civil differentiation, which is seen as a determining dynamic in the Allied Movement, will be assessed in a critical framework, and it will be suggested that the differentiation does not provide a sufficient explanatory framework for the analysis of the power relations within the ITC. The main issue that the paper focuses on is a political strategy debate that emerged in the second half of 1912. At the heart of the debate that took place in a critical period in which the Ottoman Mebusan Assembly, which was pushed to the opposition and the Allied rulers, was the political attitude that should be taken against the elections planned for the formation of a new assembly. The proposal of the boycott, which in general represents a contradictory direction, has led to a polarization that cannot be explained by the military-civil separation between the Allied personnel, and the 1912 Congress of ITC has gathered in the shadow of this tension. The main claim of the paper is that the Allied one-party power was based on a balance of forces between the parties of the division that emerged in the 1912 Congress and that it was actually the institutionalization of this balance. The division in the coalitionist movement, which occurred in the second half of the year 1912, after the assassination of Mahmut Shevket Pasha, played a decisive role in the formation of a political mechanism, including the army, government, legislative bodies, trade communities and co-operatives, in which the ITC and especially its highest decision mercii are at the center of the Parliament-i Umumi. The corporate ground in which the one-party power will be suspended appeared at the 1913 Congress of ITC. The corporate infrastructure created largely at the 1913 Congress reflects the relations networks that became visible at the 1912 Congress. The Ottoman Empire, in this political context where the boundaries between the ITC, the state and the government are increasingly uncertain, has joined the Cihan Harbi and the Allied one-party regime has remained in power until the end of the war.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
