Özet:

Bu çalışmanın amacı, ağırlık kaybı gerçekleştiren ve gerçekleştirmeyen elit (uluslararası düzeyde) güreşçilerin vücut kompozisyonları ve bazı mineral seviyeleri arasındaki farkı tespit etmektir. Araştırmaya Türkiye şampiyonasına katılan 69 gönüllü erkek elit güreşçi katılmıştır. Bir şampiyona öncesi sıkletlerinde yarışabilmek için ağırlık kaybı gerçekleştiren ve ağırlık kaybı gerçekleştirmeyen güreşçiler rastgele yöntem ile çalışmaya dahil edilmiş ve çalışmaya katılan güreşçilerdan müsabaka tartısının yapılacağı saatte demografik bilgileri içeren bilgi formu, Tanita BC 418, USA marka Bioelektrik Impedans Analizörü (BİA) ile vücut kompozisyonları ve ön kol venözlerinden 5 cc’lik kanlar vacutainer (kapalı kan alma sistemi) ile alınmıştır. Alınan kan örnekleri Nüve marka NF-400 model santrifüj cihazı kullanılarak 5 dk. 4000 devirde santrifüj edilerek serumları ayrıldı. Güreşçilerin ağırlık kaybı gerçekleştirip gerçekleştirmedikleri Sodyum (Na+), Kan Üre Azotu (BUN) ve Glukoz seviyeleri analiz edildikten sonra, formül ile hesaplanarak POsm seviyelerine göre iki gruba ayrıldı. POsm seviyesi ≤290 olan güreşçiler ağırlık kaybı gerçekleştirmeyen grup, >290 olan güreşçiler ise ağırlık kaybı gerçekleştiren grup olarak ele alınmıştır. Çalışmaya katılan sporculardan demografik değişken olarak bir müsabaka öncesi ne kadar ağırlık kaybı gerçekleştirdikleri ile ilgili bilgi edinilmiştir. Vücut kompozisyonlarına ilişkin bazal metabolik oran, %yağ, yağ kütle, yağsız kütle, toplam vücut suyu düzeyleri BİA yardımı ile tespit edilmiştir. Alınan kan örneklerinde; Na+ , BUN, Glukoz, Demir (Fe) Kalsiyum (Ca), Potasyum (K) ve Klor (Cl) değerleri Beckman Coulter marka AU2700 Plus model biyokimya otoanalizöründe Beckman Coulter marka kitler kullanılarak, Vitamin B12 ve İnsülin düzeyleri ise Roche Hitachi marka Cobas E601 model hormon otoanalizöründe Roche marka kitler kullanılarak sonuçlar elde edilmiştir. Elde edilen verilerin normallik sınaması Shapiro Wilk testi ile yapılmış ve normal dağılım gösteren değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile incelenmiş olup, değişkenlerin karşılaştırılmasında iki grup için; Bağımsız Örneklem T Testi (Independent Samples T Test), ikiden fazla grup için; Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) kullanıldı. Ayrıca yapılan varyans analizi sonucunda elde edilen farkların hangi ölçüm sonuçlarından kaynaklandığının tespiti için çoklu karşılaştırma testlerinden LSD testi kullanılmıştır. Ağırlık kaybı gerçekleştiren ve gerçekleştirmeyen grupların demografik değişkenleri (yaş, boy, vücut ağırlığı ve beden kitle indeksi) arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Vücut kompozisyonları karşılaştırıldığında; yağsız kütle ve toplam vücut suyu arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olduğu tespit edilirken (p<0,05), bazal metabolik oran, %yağ ve yağ kütle arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Yine gruplar arası mineral düzeyleri arasındaki fark incelendiğinde; BUN, Na+ ve POsm düzeylerinde istatistiksel açıdan anlamlı farklılık tespit edilirken (p<0,05), Glukoz, Fe, Ca, K, Cl, Vitamin B12 ve İnsülin değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Sonuç olarak; ağırlık kaybı gerçekleştiren güreşçilerin, toplam vücut su düzeyleri, yağsız kütle düzeylerinin arttığı ve buna bağlı olarak; BUN, Na+ ve POsm seviyelerinin de artış gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: