Görüntüleme
134
İndirme
31
Sesli Dinleme
1
19. asırda yaşamış olan Karakalpakların en ünlü şair ve ozanı Berdak (Berdimurat Ğarğabay Ulı) Karakalpak edebiyatının kurucularındandır. Türkiye Türklerinde Karacaoğlan, Aşık Veysel ne kadar meşhur ise, Karakalpak Türkleri içinde Berdak da o kadar meşhur bir kişidir. O, yaşadığı dönemdeki Karakalpakların sosyal, siyasi hayatlarını, örf ve âdetlerini, inançlarını, yaşayışlarını, gerçekçi bir dille anlatmıştır. Arap harfleriyle yazılmış olan Berdak’ın şiirleri, dinî eserler sınıfında görülmüş ve yok edilmiştir. Bu sebeple ilk yazılı nüshaları elimizde yoktur. Berdak’ın şiirlerini halk sevmiş ve ezberlemiştir. Onun şiirleri sonradan derlenmiş ve kitap hâline getirilmiştir. Berdak’ın “Şejire” (Şecere) adlı destansı şiiri, Karakalpak halkının ilk yazma şeceresi, Berdak da Karakalpak halkının sözlü gelenekte yaşayan tarihini kronolojik sıraya koyan ilk kişidir. Bu destan; boyların, kavimlerin, Orta Asya halklarının, onların adlarının ortaya çıkışı hakkındaki yazılı belgeler ve ağızda yaşayan hikâyeler temel alınarak yazılmıştır. Bu çalışmada Karakalpak şair ve ozanı Berdak’ın kısaca hayatı üzerinde durulmuş ve onun Karakalpak, Özbek, Kazak, Kıpçak, Türkmen halklarının tarihlerine dâir bilgiler ihtiva eden “Şejire” adlı destansı şiiri tanıtılmıştır. Berdak’ın “Şejire”si, onun şairlik kudretini, halkının tarihî hayatına ilgisini, vatanseverliğini göstermesi bakımından çok önemli bir eserdir. Bu çalışmayla Berdak’ın Türk dünyası içinde daha fazla tanınması, hak ettiği saygıyı ve ilgiyi görmesi amaçlanmıştır.
The most famous poet and bard of the Karakalpaks, Berdak (Berdimurat Gargabay Ogly), who lives in the 19th century, is the founder of the Karakalpak literature. As how Karacaoglan and Asik Veysel are famous for Turkey Turks, Berdak is famous for Karakalpak Turks. He described the social life, political life, customs and traditions, beliefs, and way of life of the Karakalpaks of his period with a realistic language.Berdak’s poems written in Arabic alphabet had been seen as a class of religious artifacts and had been destroyed.For this reason, the original written copies are available right now. Berdak’s poems were loved and memorized by people. His poems were later compiled and published as a book. Berdak’s epic poem “Sejire” (“The Genealogy”) is the first written genealogy of the Karakalpak people. Also, Berdak was the first to put the history living in the oral tradition of the Karakalpak people in chronological order. This epic is written on the basis of written documents and oral stories about the emergence of clans, tribes, peoples of Central Asia and their names. This study briefly focuses on the life of Karakalpak poet and bard Berdak and then his epic poem "Genealogy", which contains information about Karakalpak, Uzbek, Kazakh, Kipchaks and Turkmen peoples’ history, is presented. Berdak’s “Genealogy” is a very important piece of work in terms of showing the power of his poetry, his interest in the historical public life, and his patriotism. This study aimed better recognition of Berdak in the Turkish world and obtaining the respect and attention he deserves.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
