Özet:

Osmanlı döneminden beri bir Türk şehri olan Ahıska, tarihte yaşanan çeşitli olaylar nedeniyle bugün Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına dâhil olamamıştır. Ahıska’da yaşayan Türk halkı da sürgünler sebebiyle yurtlarından ayrılmak zorunda bırakılmış ve farklı bölgelerde yeni bir hayat kurmak zorunda kalmışlardır. Tarihî Ahıska ağzı da, onu konuşan Ahıskalılarla birlikte farklı coğrafyalardaki farklı dil ve kültürle etkileşime girmiş ve ilişkide bulunduğu her baskın dil ve kültürden, az da olsa, izler taşır hâle gelmiştir. Ama yine de Ahıskalıların ve dolayısıyla Ahıska ağzının, dil, kültür ve akrabalık gibi unsurlar dikkate alındığında, Türk halkından ve Türkçeden farklı olmadığı görülür. Bu bakımdan Ahıska ağzı da Türkçenin sınır ötesi bir varyantı olarak değerlendirilmeli ve Türkiye Türkçesi ağız tasnifleri arasında yerini almalıdır. Makalede, bu gerçekten yola çıkılarak, Ahıska ağzının Türkçenin ağızları arasındaki yeri bilimsel ölçütlerle ve ayrıntılı olarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Meskhetia, being a Turkish city since Ottoman period, today is not included in the territories of Turkish Republic due to some events took place within the course of the history. Turkish population living in Meskhetia was also forced to leave their land because of the exiles, and they had to build a new life in different regions. Accordingly, historical Meskhetian dialect interacted with different languages and cultures in different geographies along with the Meskhetians speaking in that dialect, and leastwise, it began to bear the traces of each interacted language and culture. However, it is understood that Meskhetian people, and accordingly Meskhetian dialect is not different from Turkish population and Turkish when the elements such as language, culture and affinity are taken into account. In this regard, Meskhetian language should be evaluated as an extraterritorial variant of the Turkish language, and should be placed into the dialect classifications of Turkish dialects. In the article, it was attempted to determine the place of the Meskhetian dialects in the Turkish dialects through scientific criteria and in a detailed manner on the basis of the mentioned fact.

Anahtar Kelimeler: