Özet:

XV. yüzyılda Karadağ’da egemenliğini tesis eden Osmanlı Devleti, hiçbir vakit burada tam bir denetim meydana getirememiştir. Yaşadıkları coğrafyanın da tesiriyle Osmanlılara karşı her fırsatta ayaklanan Karadağlılar, XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı milliyetçilik fikrinin etkisinde kalarak bağımsızlık isteğiyle isyan etmeye başlamışlardır. 1852’de teokratik yönetim şeklini terk ederek bağımsızlık yolunda önemli bir adım atmışlar, fakat Osmanlılarla yaptıkları mücadelede mağlup olmaktan kurtulamamışlar. Bu mağlubiyetten sonra daha dikkatli davranan Karadağlılar, 1866’da Sırbistan ile bir ittifak yapmışlar ve 1875’te çıkan Hersek isyanını desteklemişlerdir. Bu isyanın gelişmeleri sonucunda Sırbistan’la birlikte Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmişlerdir. Savaştan bir şey elde edemeseler de, bu olayların sebep olduğu 1877-78 Osmanlı-Rus savaşında ve savaş sonrasında imzalanan Ayastefanos ve Berlin antlaşmalarında topraklarını yaklaşık iki kat genişleterek hem Adriyatik Denizi’ne çıkmışlar, hem de bağımsızlıklarını elde etmişlerdir. Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nde milliyetçilik hareketleri bağlamında meydana gelen ayaklanmalar sonucunda Karadağ’ın bağımsızlık kazanmasına giden süreci arşiv vesikaları ve bu hususta yapılan çalışmaları ele alarak açıklamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: