Özet:

Bretton Woods Sistemi’nin belirlediği sabit fakat ayarlanabilir nitelikteki uluslararası rejimin çöküşü ve küreselleşmenin de etkisiyle ticarette ve sermaye hareketlerinde kaydedilen artış, bu faaliyetlerin en kritik değişkeni olan döviz kurlarının daha da önem kazanmasına yol açmıştır. Küreselleşme ve onun itici gücü olan finansal liberalizasyon, sermaye hareketlerini ve spekülatif nitelikteki değişkenleri döviz kurlarını etkileyen faktörlerin ağırlık merkezi haline getirmiştir. Döviz kurları ve diğer değişkenler arasındaki ilişki incelendiğinde, tek yönlü değil çift yönlü, çok boyutlu ve birikimli bir etkileşim sürecinin geçerli olduğu görülmektedir. Sermaye kontrollerinin ortadan kalkması ve bununla birlikte esnek kur sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte daha hassas ve daha karmaşık bir hal alan bu etkileşim süreci, döviz kurlarının değerini ve ekonomik etkilerini belirlemektedir. Bu doğrultuda, küresel, bölgesel ve ulusal boyutlu birçok değişkenle sürekli etkileşim halinde olan ve bir ulusal ekonominin dış dünya ile ilişkilerinin başlıca aracı niteliğindeki döviz kurlarında değişmelere yol açan faktörlerin çeşitliliğine paralel olarak döviz kuru değişmelerinin diğer ekonomik değişkenler üzerindeki etkileri de çeşitli kanallar yoluyla gerçekleşmekte ve çok boyutlu bir nitelik arz etmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada, günümüzde döviz kurlarının ekonomi üzerinde daha istikrarsız ve karmaşık hale gelen etkileri, küreselleşen reel ve finansal ekonomik süreçlerin dönüştürücü niteliği dikkate alınarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: