Özet:

Ağız çalışmaları Türk dili araştırmaları açısından önemli bir yere sahiptir. Türkçenin yazılı belgelerle takip edilebilen ilk dönemlerinde şimdiki zaman kipi olarak çoğu kez geniş zaman bazen de -yur ekinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Daha sonraki dönemlere bakıldığında bu iki ekin yanı sıra başka kip eklerinin ve tasvir fiilleriyle oluşturulan biçimlerin şimdiki zaman kipi olarak kullanıldığı görülmektedir. Bu günkü Türk lehçelerinde dört beş temel üzerine oturtulan varyantlar şimdiki zaman kipi olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada Orta Anadolu ağızları üzerine yapılan bilimsel çalışmalar incelenerek bölge ağzında kullanılan şimdiki zaman ekleri tespit edilmiştir. Bu tespit neticesinde bölge ağızlarında daha çok -yor şimdiki zaman eki varyantlarının kullanıldığı Eski Türkçeden beri kullanılan geniş zaman ekinin nadir olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Eski Türkçede kullanılan -yur şimdiki zaman ekinin bazen kullanıldığı, Niğde ve Aksaray illerinde bazı yöre ağızlarında da tasvir fiilleriyle kurulan şimdiki zaman ekinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra bölge ağzında -yor şimdiki zaman eki varyantlarının ölçünlü dilin etkisiyle değil asli şimdiki zaman eki olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: