Abstract:

Dil kısaca, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan bir vasıtadır. Ağız ise bir dilin sınırları içerisinde ses bilgisi, şekil bilgisi ve anlam açısından bazı farklılıklar gösteren, belli bir yörede kullanılan konuşma biçimidir. Ağızlar, dilin geçmiş dönemlerinin özelliklerini barındıran ve aynı dilin farklı lehçeleriyle zaman içerisinde meydana gelen değişmeleri takip edebileceğimiz çok önemli bir kaynaktır. Bir ülkede yaşayan insanlar arasında anlaşmanın sağlanması konusunda karmaşa çıkmasını önlemek amacıyla bütün bireylerin ortak işlerinde kullanacağı bir ağız, ölçünlü dil haline getirilir. Günümüzde ağız araştırmaları, teknoloji ilerledikçe daha da güçleşmektedir. Ölçünlü dilin ve televizyonun en ücra köylere bile ulaşması, işsizlik nedeniyle büyük şehirlere göç edilmesi vb. nedenler, ağız araştırmaları ile ilgili olarak karşılaşılan olumsuzlukların başında gelmektedir. Çankırı ili ve yöresinde yaptığımız derleme çalışmaları sırasında saydığımız bu nedenlerden ötürü birçok ağız özelliğinin kaybolmakta olduğu görülmektedir. Yörede görülen bazı farklılıklar sebebiyle Çankırı ili ve yöresi ağızları iki ağız yöresine ayrılmaktadır. I. ağız yöresini Merkez ilçe, Yapraklı, Ilgaz, Korgun, E

Keywords: