Özet:

Osmanlı Devleti Marn Savaşı’nı kaybeden Almanya ile 2 Ağustos 1914’te önce bir ittifak anlaşması imzalamayı tercih etmek zorunda kalmıştır. Daha sonra İngiliz ve Fransız donanmalarından kaçan “Goben ve Breslav” isimli iki Alman gemisini satın aldığını belirterek teslim etmemiştir. Yavuz ve Midilli adı verilen bu gemilerin Alman Amiral Souchon komutasında 29-30 Ekim 1914 gecesi Kefe, Novorosisk, Odessa, Sivastopol’daki Rus liman ve şehirlerini bombalamasıyla Osmanlı Devleti savaşa resmen dâhil olmuştur. Osmanlı Devleti’ne önce 1 Kasım’da Rusya, daha sonra da 5 Kasım’da İngiltere ve Fransa savaş ilan etmişlerdir. Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesiyle birlikte İttifak Devletleri rahatlamış ve savaş daha geniş bir coğrafyaya yayılmıştır. Bu savaşta Osmanlı ordusu yedi cephede mücadele etmiştir. Kafkas ve Galiçya cephesinde Ruslarla, Makedonya’da Yunan ve Fransızlarla, Çanakkale’de Fransız, İngiliz ve İtalyanlarla, Suriye, Hicaz-Yemen ve Irak cephelerinde İngiliz ordusu ile savaşılmıştır. Çanakkale Cephesi Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri ile çarpıştığı cephelerden biridir. Bu cephe Türk Ordusu’nun burada kazanmış olduğu büyük başarıdan dolayı çok önemlidir ve bu cephede kazanılan zafer I. Dünya Savaşı’nın seyrini değiştirmiştir. İtilaf Devletleri’nin bu cepheyi açma amacı, Rusya’ya Boğaz üzerinden silah ve cephane yardımı yapmak ve Balkan Devletleri’ni kendi yanlarında savaşa sokabilmekti. Osmanlı Devleti’nin amacı ise İstanbul’un ve Anadolu’nun İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesini önlemekti. Çanakkale Muharebeleri ile bir ölüm kalım savaşı yaşanacaktı. Çanakkale savaşlarını tarafların gözünden karşılaştırmalı olarak ele almaya çalışacak olan bu çalışmamızda özellikle savaşı yaşamış olan asker ve sivil kişilerin hatıraları ve değerlendirmeleri esas alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: