Özet:

Gelenekçi bir yapıya sahip olan Osmanlı Devleti, yıllarca kadınların ne giyecekleri ve sokakta nasıl davranacakları konusunda fermanlar yayınlamıştır. Yürürlüğe giren bu fermanların sonrasında kadınlar uzun yıllar toplumsal sahadan soyutlanmıştır. Uzun yıllar boyunca bu süreci yaşayan kadınlar Tanzimat dönemi sonrası kamusal alanda aktif rol almaya başlamıştır. Bilhassa II. Meşrutiyet dönemiyle birlikte Türk kadını toplumun birçok alanında görünür olmaya başlamıştır. II. Meşrutiyet dönemi içinde Türk kadınının yaşadığı toplumsal, siyasal ve özellikle giyim kuşam üzerindeki değişim ve dönüşüm Cumhuriyet döneminde de devam etmiştir. Aynı zamanda bu süreçte Türk kadını Cumhuriyetin modernleşme projesinin temel unsurlarından biri olarak da değerlendirilmeye başlanmıştır. Kadınların Batılılaşma/modernleşme süreciyle birlikte kendilerini bu modernleşme akımına adapte etmeleri giyiminden kuşamına yeni bir kadın kimliğinin oluşmasını sağlamıştır. Öyle ki bu yeni kadın kimliğin oluşmasında ülkenin batı modası etkisi altında kalması önemli bir etken olmuştur. Zaman içinde görülmüştür ki Türk kadını geleneksel ve tek tipleştirici çarşaf ve peçeden Tanzimat dönemi ile birlikte uzaklaşarak ve aynı zamanda Cumhuriyet dönemiyle birlikte daha modern bir giyim tarzını benimseniştir. Bütün bu gelişmelerin yanı sıra Türk kadını kıyafet konusunda Batı modasına uygun bir çağdaşlaşma süreci yaşayarak millî bir modanın oluşturulması fikrini gerçekleştirirken taklitçilikten ziyade kendi kültürüne uygun elbiselerle üretkenliğini ve çalışkanlığını da ortaya koyabilecek bir ortam yaratmaya çalışmıştır. “Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Kadın Kıyafetinin Dönüşümü” isimli çalışmada, Osmanlı Devleti’nde yaşayan ve uzun yıllar toplumdan soyutlanan Türk kadınlarının, Tanzimat fermanıyla birlikte oluşan özgür ortamda özellikle giyimlerine yönelik değişimlerinin değerlendirildiği ve buna bağlı olarak Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türk kadınının giyim-kuşam değişimi ele alınarak Türk kadınının bu alanda nasıl ön plana çıktığı toplumsal alanda ne tür yeni roller edindiği ve bunun giyim kuşamları konusunda nasıl etkili olduğu açıklanmaya bilhassa Tanzimat sonrası Türk kadınının geleneksel giyim sürecinin daha modern ve Avrupalı giyim sürecine geçişi açıklanarak bu modernleşme sürecinin Türk kültürüne uygun milli bir moda oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler: