Özet:

Bu araştırmada öğretmen adaylarının özel eğitim dersine yönelik tutumlarını ölçmek için geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği geliştirmek amaçlanmaktadır. Ölçek geliştirme sürecine alanyazında yer alan tutum ölçekleri incelenerek başlanmış ve 35 maddelik madde havuzu oluşturulmuştur. Madde havuzunda yer alan maddelerin uzman görüşleri doğrultusunda incelenmesi sonucunda, 30 madde olarak belirlenen taslak ölçek formu hazırlanmış, ölçek Kafkas Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği, Sınıf Öğretmenliği, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümlerinde öğrenim gören 141’i (%62.4) bayan ve 85’i (%37.6) erkek toplam 226 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin geçerlik çalışması kapsamında açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları yapılmış, güvenirliği için ise iç tutarlığı analiz edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre; ölçeğin Kaiser-Mayer-Olkin (KMO) değeri ,86; Barlett Sphericity testi sonucu ise 2174.630 olduğu, ölçeğin 3 faktörde toplam 17 maddeden oluştuğu, faktör yük değerlerinin .50 ile .78 arasında değiştiği, 17 maddenin toplam varyansın %54.87’sini açıkladığı tespit edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda; ?2/sd (ki-kare/serbestlik derecesi oranı) 1.5; RMSEA (yaklaşık hataların ortalama karekökü) 0.04; SRMR (standartlaştırılmış hata kareleri ortalamasının karekökü) 0.05; NNFI (normlaştırılmamış uyum indeksi) 0.94; CFI (karşılaştırmalı uyum indeksi) 0.96; GFI (uyum iyiliği indeksi) 0.92; AGFI (düzeltilmiş uyum iyiliği indeksi) 0.90 olarak belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin uyum değerlerinin “kabul edilebilir” ve “mükemmel uyum” ölçüsünde oldukları görülmüş, ölçeğin üç faktörlü yapısı doğrulanmıştır. Ölçeğin bütününe yönelik Cronbach-alpha güvenirlik katsayısı ise .88 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, hazırlanan ölçeğin öğretmen adaylarının özel eğitim dersine yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: