Özet:

Cemal Süreya (1931-1990)’nın Folklor Şiire Düşman (1992) kitabında yer alan yazılar, özellikle biçimsel yapısıyla düzyazı sınırlarının dışına çıkarken, içeriğin işlenişindeki şiirsellikle de özgün metinlerdir. Cemal Süreya’nın şair tavrıyla buluşan iki farklı tür, aynı metin içerisinde kendi türünün özelliklerinden uzaklaşarak “fantezi” yazıya dönüşür. Bu makalede, “fantezi yazılar” olarak nitelendirilen metinlerin özgünlüğünün altı çizilmeye çalışılmış ve bu amaç doğrultusunda biçim ve içerik özellikleri incelenmiştir. Yazılar, ilkin süreli yayında, daha sonra Folklor Şiire Düşman kitabında bir araya getirilerek yayımlanır. “On Üç, On Beş Yaşında” yazıları, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Ahmed Arif, Oktay Rifat, Aziz Nesin, Yaşar Kemal, Can Yücel, Gülten Akın, Melih Cevdet Anday gibi Türk edebiyatının öne çıkan sanatçıları üzerine yazılmış kısa, içerik bakımından portre nitelikli yazılara yaklaşan metinlerdir. Ancak Cemal Süreya’nın fantezi yazılarında kişilerin bilinen/görünen özelliklerinin anlatılması amaçlanmaz. İmgesel yoğunluğun başat olduğu yazılarda sanatçıların yaşamlarına, sanat yaşamlarına dair düşüncelerin, duyarlıkların paylaşımı esastır ve bu yönüyle yazılar, portre metinlerden ayrılır. Cemal Süreya’nın fantezi yazılarının asıl orijinal yönü, biçimsel özelliğidir. Yazıların her birinde, düzyazı ile şiir parçaları bir arada kullanılarak yeni bir yapı meydana getirilmiştir. Dize görünümlü cümlelerle düzyazı parçaları iç içedir ve bu biçimiyle metinler bilinen düzyazı türlerinden belirgin bir biçimde farklılık gösterir. Başka bir ifadeyle Cemal Süreya, düzyazıyla şiirin biçimsel özelliklerini bir arada kullanarak yeni bir metin yaratmıştır.

Anahtar Kelimeler: