Özet:

Halk bilgisi ürünleri içinde anlatmaya dayalı popüler türlerden biri de masaldır. Masal hemen hemen bütün toplumlarda bulunan ve benzer konuları ele alan sözlü kültür ürünüdür. Gerek dünyada gerekse bizim toplumumuzda masalların bir bölüğünü de asıl kahramanı genç kız ya da kadının oluşturduğu masallardır. Bu masallar eski kültür hayatımızda genç kız ve kadın meclislerinde masal anaları da denilen kişiler tarafından anlatılırlardı. Bu tip masallarda genç kız ve kadınların yaşam yazgıları anlatılmaktadır. Masallarda karşılaşılan bin türlü sıkıntı, acı ve değişimlerin derinliklerinde yatan saklı anlamlar çeşitli imge ve simgelerle anlatılmaktadır. Bu imge ve simgelerin temsil ettiği anlamların açıklanması ise psikanalizle ilgilidir. Halkbilimi ürünlerini inceleme kuram ve yöntemlerinden biri de psikanalitik kuram ve yöntemdir. Bu yöntemde W. Wundt’un ortaya koyduğu bilinç kavramı daha sonra S. Freud tarafından geliştirilmiştir. S. Freud, bilincin yanı sıra bilinçdışını ele almış ve bunları altben, ben ve üstben kavramlarıyla açıklamıştır. Bu açıklamalarında S. Freud, özellikle çocukluk döneminde bastırılarak bilinçdışına atılmış isteklerin rüyalarda ortaya çıktığını söylemektedir. “Oedipus kompleksi” gibi bir takım kavramları da ortaya koyan S. Freud’un ve C. Gustav Jung’un takipçisi olan araştırmacılar bu yöntemi genişletmişlerdir. Bu yöntemden hareketle, genç kız ve kadınlar güzellikleri, zekâları ve sabırlarıyla karşılaştıkları güçlükleri alt etmeye uğraşırlar. Sonunda bir şehzade veya aynı statüde birisiyle evlenerek hem mülkiyet hem de egemenlik elde etmiş olurlar.

Anahtar Kelimeler: