Halk ağzında yer alan sözlerin yeri ağız sözlükleridir. Ancak bunların bir kısmı yazı dilinde de yer aldığından, genel sözlüklere de girmiştir. Türkiye Türkçesinin bugünkü en kapsamlı basılı ağız sözlüğü, Türk Dil Kurumunun Derleme Sözlüğü’dür. Bu sözlüğün aynı kurum tarafından yayımlanan ağız çalışmalarının söz varlığıyla zenginleştirilmiş biçimi, kurumun ağ kümesinde Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü başlığıyla yer almaktadır. Bu çalışmada Türk Dil Kurumuna ait Türkçe Sözlük’ün 2005 yılında yayımlanan onuncu baskısında hlk kısaltmasıyla halk ağzına mal edilen on üç sözün (avara, balkımak, bölme, cacık, cazgır,çelek, eştirmek, gergi, haydamak, kımkım, salmalık, tirildemek, yoz) hem onda hem Derleme Sözlüğü’nde hem de Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’nde bulunmayan ancak Kocaeli’nin Kandıra ilçesi ağzında var olan farklı anlamları verilmiştir. Örnek olarak “cacık” kelimesinin herkesçe bilinen “yoğurt veya ayranın içine salatalık veya marul doğranarak hazırlanan sarmısaklı içecek” ve halk ağzındaki “bir ot türü” anlamı Türkçe Sözlük’ün onuncu baskısında, bu ikisiyle birlikte yedi farklı anlami ise Derleme Sözlüğü’nde yer almaktadır. Ancak kelimenin Kandıra ağzındaki “salatalık, hıyar” anlamı, her iki sözlükte ve Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’nde bulunmamaktadır. Sondaj yöntemiyle Kandıra ilçesinin iki farklı köyünde yaşayan altı kişiye 2010 yılında doğrulatılan bu anlamlar, Türkçe Sözlük’ün 2011 yılında yayımlanan son baskısında da yer almamıştır. Bu çalışmada bu anlamların Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’nde ilgili maddelere eklenmesi teklif edilmiştir.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|