Özet:

Bu araştırmada, Kıbrıslı Rumların silahlanma faaliyetlerinin nedenleri ve sonuçları incelenmiştir. Bundan hareketle araştırmanın temel amacı, Kıbrıs’ta taraflar arasında cereyan eden görüşmelerde silahsızlanma faaliyetlerinin ne anlama geldiğini göstermektir. Kıbrıs’ta silahsızlanma konusu, her iki tarafın ilke olarak kabul ettiği bir husustur. Ne var ki taraflar arasında nihaî çözüme ulaşmış bir konu değildir. Bunun başlıca sebebi, Rumların savunma stratejisinin, daha çok ‘saldırı’ amaçlı olmasından kaynaklanmaktadır. Kaldı ki Rumlar, yeni nesil saldırı silahlarına önem vermekle birlikte, silahlanma programlarını buna göre şekillendirmektedirler. Böylece Rumlar, bölgedeki güç dengesini, kendi lehine dönüştürmeye çalışmaktadırlar. Aslında bu yöntemin en önemli mahsuru, çok pahalı ve her iki tarafı da silahlanma yarışına itiyor olmasıdır. Nitekim bu durum, adada denetimsiz bir silahlanma yarışının başlamasına neden olmuştur. Dolayısıyla bu yarış, ilgili tarafları ve garantör devletleri haklı olarak tedirginliğe sürüklemektedir. Bu yönü ile Rum yönetiminin silahlanma çabaları, sadece Kıbrıs’taki sükûn içinde devam eden barışı tehdit etmemekte, aynı zamanda bölge barışını da bozmakta, dengeleri sarsmakta ve silahlanma yarışını tetiklemektedir. Bu durumun halli için ortaya atılan askersizleştirme ve silahtan arındırma önerileri, Rumlar tarafından Garanti ve İttifak Anlaşmalarını ortadan kaldırmak için atılan stratejik bir adım olarak görülmektedir. Türkler ise bu iki ilkeye karşı olmamakla birlikte, Garanti ve İttifak Anlaşmalarının değiştirilmesine karşı çıkmaktadırlar. Bu gerçekten hareketle araştırma, iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kuramsal olarak Kıbrıs’ta silahsızlanma ile ilgili bazı önemli kavramlar ele alınıp değerlendirilmiştir. İkinci ve son bölümde ise Rum yönetiminin silahlanma faaliyetleri ve askerî harcamaları incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: