Abstract:

Edebî eseri, çeşitli inceleme metotlarıyla tahlil etmek; böylelikle eserin görünmeyen yüzünü ve katmanlarını gözler önüne sermek mümkündür. Bu çeşitli bakış açıları, araştırmacıya ve okura farklı pencereler açar. Makalemizde temel aldığımız “arketipsel sembolizm”, edebî eserlerin sembolik yapısını çözümlemeye ve yorumlamaya çalışan bir psikolojik çözümleme yöntemidir. Arketipler, insanın evrensel duygu, düşünce ve davranış kalıplarını oluşturur. Bu kalıpların açımlanması, üzerine dikkat çekilen eser kahramanının serüvenini gün yüzüne çıkarır. “Arketipsel Sembolizmi” kuramlaştıran ve bir sistem olarak öne süren C. G. Jung’dur. Bu nedenle onun eserleri ve hakkında yazılanlar çalışmamıza yön vermiştir. Bu inceleme yöntemini uyguladığımız eser, Elif Şafak’ın yoğun sembollerle ve tasavvufî kodlarla ördüğü Pinhan adlı eseridir. Bu tarz bir inceleme metoduna bağlı olarak değerlendirmeye çalıştığımız romanda; çift cinsiyetli başkahramanın hikâyesini yaşayarak, özüne ulaşma çabasına tanıklık ederiz. Kabul görmüş İslam normlarının dışında bir tekke yaşantısı içinde başlayan başkahramanın yolculuğu, İstanbul’da bir aşkla kesişip bir mahallenin kefareti olarak çift cinsiyetliliğinden (iki başlılık) kurtulmasıyla son bulacaktır.

Keywords: